Bijdrage Algemene Beschou­wingen 2020

Voorzitter, ik wil graag beginnen met een quote van Johann Wolfgang van Goethe: "Weten is niet genoeg, we moeten het toepassen.... Willen is niet voldoende, we moeten het doen!" Of te wel, met mooie woorden bereiken we niets, het komt op het uitvoeren aan.

Voorzitter de Partij voor de Dieren pleit voor transitie, échte verandering. We stellen het college en de Staten wederom de vraag: “wil de provincie vooroplopen in alle nodige transities of blijven we meeliften op de achterbank van het trage koetsje van het Rijk”?

Als onze kinderen straks terugkijken…. Aan welke kant van de geschiedenis wil dit provinciaal parlement dan staan? Aan de kant van een overheid, die een reddende, …radicale transitie tot stand heeft gebracht of aan de kant van het - op dat moment - uit elkaar geplofte sprookje van oneindige groei, van consumentisme dat tot nóg meer ecologisch drama leidde, een ontwikkeling die nu al zo duidelijk merkbaar is.

Kiezen we voor geld nu, …of voor een toekomst voor onze kinderen. Kiezen we voor een allesvernietigende weg….. of voor een weg terug. Kiezen we voor doods land… of een groene, bloeiende provincie. Voor een nachtmerrie…. of een droom!

De Partij voor de Dieren kiest voor een stralende toekomst. Een plek waar onze kinderen, en kleinkinderen kunnen genieten van elkaar en een leefbare, ecologisch uitgebalanceerde wereld. Een plaats waar dieren weer de ruimte krijgen en gerespecteerd worden. Een wereld waar dromen werkelijkheid worden! En waar onze generatie in vrede kan rusten, omdat we weten dat we - voor hen allen - het vuur uit de sloffen liepen.

Voorzitter de Partij voor de Dieren wil een massieve transitie, zowel op het gebied van de klimaatverandering als op het gebied van de biodiversiteit, maar ook op het gebied van het denken… over elkaar én de dieren… En komt daarom met een aantal zaken die de provincie vandaag al zou kunnen oppakken.

1. Ten aanzien van de energietransitie
Om de klimaatopwarming tegen te gaan moeten we van de fossiele brandstoffen af, zonder daarvoor in de plaats te kiezen voor de verbranding van houtige biomassa. Beiden zijn slecht voor het klimaat en het laatste tast ook nog direct de biodiversiteit aan. Onze provincie heeft een voortvarende insteek als het gaat om wind- en zonne-energie, maar steunt te veel op biomassa en maakt zich daarmee medeschuldig aan juist meer Co2 uitstoot. Schuldig aan bomenkap met name elders op de wereld en daarmee schuldig aan een grensoverschrijdend verlies aan biodiversiteit en aantasting van mensenrechten! Maar ook in onze eigen provincie! In de provinciale ambities met betrekking tot Bos en Hout wordt gesproken over korte omloopbossen voor biomassa. De gedeputeerde heeft tijdens de commissie gezegd dat voor het verbranden van biomassa geen bossen in onze provincie zouden worden aangelegd. Dat lijkt in tegenspraak met elkaar. Daarom deze motie 'Geen klimaatbos in de verbrandingsoven'.

2. Ten aanzien van de transitie van de leefomgeving
Voorzitter Groningen is voor een groot deel doods, bedekt met - voor de biodiversiteit - waardeloze monoculturen, zoals raaigras. Bossen en kruidenrijke bermen en graslanden kunnen daarin verandering brengen. Tot onze grote verbazing wordt in de voordracht Bos en Hout nauwelijks budget vrijgemaakt voor het plan dat er ligt. Voor de aanleg van 750 ha bos is jaarlijks slechts 125.000 euro begroot, terwijl er naar schatting 2 miljoen per jaar nodig is. Er wordt gerekend op dekking vanuit andere bronnen.

Wij vinden bosaanplant, hoe gering ook, erg belangrijk in de strijd tegen de klimaatopwarming en het verlies aan biodiversiteit… en vinden dan ook dat er andersom gedacht moet worden. De uitvoering moet wat ons betreft gegarandeerd zijn. Begroot die 2 miljoen per jaar en laat meevallers uit eventuele co-financieringen terugvloeien in de reserves. Daarom de motie 'Budget voor bos'.

Dan onze bermen. De provincie heeft de mooie ambitie om zoveel mogelijk bermen ecologisch te beheren. Toch kunnen we ook hier meer doen. Tenslotte zijn Insecten en kleine diersoorten zeer gebaat bij lange, aaneengesloten linten van bloemrijke bermen en kades voor voedselvoorziening en migratie, de zogenaamde prachtlinten. Ze bieden kansen voor het herstel van de biodiversiteit en geven ook kleur en leven aan bijvoorbeeld toeristische routes in onze provincie. Op dit moment is ecologisch beheer gefragmenteerd. De ene grondeigenaar kiest er wel voor, de andere nog niet. We roepen het college dan ook op om te kijken waar de kansen liggen voor het aanleggen van prachtlinten en deze kansen dan ook te verzilveren. Daartoe de motie 'Prachtlint van Lauwerszee tot Dollard tou'.

3. Ten aanzien van de voedsel- en landbouwtransitie

Voorzitter, de provincie erkent de noodzaak voor een transitie naar meer plantaardig voedsel in de strijd tegen de klimaatopwarming, maar echt duidelijk beleid is er nog niet. Op 13 maart 2019 is er een motie aangenomen door de Staten die opriep om te inventariseren hoe er in de provincie vaart gezet kan worden achter de eiwittransitie. Tot nu toe hebben we een aantal pilots voorbij zien komen. We hebben geen duidelijk vervolg gezien op deze motie. Behalve dat de eiwittransitie noodzakelijk is voor het tegengaan van de klimaatverandering, kan het verbouwen, verwerken en vermarkten van eiwitgewassen voor menselijke consumptie ook leiden tot nieuwe werkgelegenheid in Groningen. Een gericht plan is nodig om van pilot- naar uitrolfase te komen. Daartoe de motie 'Uitvoeringsprogramma eiwittransitie'.

Voorzitter, naast het feit dat de veehouderij verantwoordelijk is voor ongeveer 15% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen, stoot zij ook stikstof en fijnstof uit. Ongezond voor mens en natuur. De provincie investeert rond industrieterreinen in meetapparatuur en een hinderapp. Er zijn echter ook veel klachten van omwonenden van met name grote stallen in onze provincie. De gedeputeerde zei vorige week dat het de bedoeling is de hinderapp uit te rollen over de provincie. We roepen het college op om hierbij ook de genoemde groep omwonenden van veefabrieken actief mee te nemen, en dienen de motie 'Hinderapp Veehouderijbedrijven' in.

4. Transitie in het denken ten aanzien van dieren

Voorzitter, welke wilde dieren zullen er nog wonen in onze provincie als onze kinderen groot zijn? Zoals het nu gaat in ieder geval geen hazen en konijnen meer. Deze soorten zijn bezig het loodje te leggen. De Partij voor de Dieren vraagt zich voortdurend af wat de mens het recht geeft om ander leven te doden.

Een veranderende leefomgeving door onze landbouw en de plezier- en beheerjacht heeft sommige dieren letterlijk op de rand van de afgrond gebracht. Ze staan inmiddels op de rode lijst. Een lijst waar wij als mens niet graag op zouden willen staan, toch? Waarom doen we dat andere soorten dan wel aan? Moet ons denken ten aanzien van andere soorten om ons heen niet nodig veranderen? Alleen al in onze provincie werden sinds 2015 jaarlijks ruim 2700 hazen door jagers vermoord.

Voorzitter, afgelopen donderdag sprak een meerderheid in de Tweede Kamer, zich uit voor een verbod op het bejagen van haas en konijn. De minister gaat hier eerst eens uitgebreid over nadenken. We roepen het college op om in navolging van de Tweede Kamer en in het verlengde daarvan de minister op te roepen om per direct de jacht op deze dieren te verbieden en om zelf geen ontheffingen meer te verlenen voor het doden van hazen in het kader van populatiebeheer of schadebestrijding. Wij dienen de motie 'beschermhaas en konijn' in.

Dan een klein, maar belangrijk en beschermd zoogdiertje. De Vleermuis! Regelmatig zien we een provinciale ontheffing voorbijkomen waarbij dit dier opzettelijk mag worden verstoord. Als je al vindt dat vleermuizen moeten wijken voor menselijke wensen, dan is het minste wat we als mensen en dus ook als provincie zouden moeten doen, verantwoordelijkheid nemen voor het welzijn van deze medegebruikers van onze huizen en parken. De meeste vleermuissoorten zijn kwetsbaar en zorg voor gewonde dieren helpt de soort.
Voorzitter, De plicht tot instandhouding van zwaar beschermde soorten uit de Wet Natuurbescherming kan breder geïnterpreteerd worden hetgeen zich zou kunnen vertalen in een subsidie voor een gespecialiseerd opvanginitiatief. De VleermuisWerkgroep Groningen is gekomen met een deskundig plan waarbij met weinig geld veel bereikt kan worden. Daarom de motie 'bijdrage vleermuisopvang'.

Dan een groep die het financieel moeilijk heeft, met name ook in deze tijd van Corona. Mensen die ook voor het voeden van hun huisdieren afhankelijk zijn of zijn geworden van de voedselbank. De voedselbanken hebben zelf onvoldoende middelen om aan de vraag te voldoen. Huisdieren zijn voor mensen in armoede vaak erg belangrijk, juist ook nu veel mensen eenzaam zijn! We roepen het college dan ook op om een bijdrage voor diervoeding ter beschikking te stellen aan de voedselbanken en dieren-voedselbanken en dienen hiertoe de motie 'Bijdrage voor dierenvoedselbanken' in.

Tenslotte voorzitter dan een soort van motie vreemd binnen mijn eigen bijdrage. Voorzitter al jong was ik lid van de bibliotheek, totaal leesgek… En relatief jong, wonend op het platteland, kwam ik erachter dat ik vlinders in mijn buik kreeg van vrouwen en niet van mannen. Ik had er wat voor over gehad als er een speciale kast of tafel in de bieb was geweest waar ik LHBTI-gerelateerde romans, films en informatieve boeken had kunnen vinden over wie ik …ervaarde… te zijn. In het Forum in Groningen staat zo’n kast en in Stadskanaal een permanent ingerichte tafel. Jongens en meiden, mannen en vrouwen, die het vaak niet zo gemakkelijk hebben met het “anders zijn”, regelmatig nog discriminatie ervaren, kunnen daardoor op eenvoudige wijze materiaal vinden waarin zij zichzelf herkennen. In Stadskanaal mag een lokale werkgroep de tafel aanvullen met foldermateriaal. En het werkt! Mensen vinden elkaar!

De provincie geeft via Biblionet een substantiële bijdrage aan de Groningse bibliotheken. We vragen het college dan ook om via Biblionet te bemiddelen, zodat iedere bieb in onze provincie straks een roze tafel of kast heeft. En daarom de motie 'Roze kast bibliotheken'.