Bijdrage voor­jaarsnota / algemene beschou­wingen 2021

Voorzitter, ‘Alles van waarde is weerloos’. Dit gaat vooral op voor alles wat het meeste waard is voor het leven: schone lucht, schoon water, een schone bodem, een stabiel klimaat en een harmonieuze omgang tussen alle levende wezens.

De Partij voor de Dieren pleit voortdurend voor de bescherming van onze prachtige natuurgebieden,… versterking van de biodiversiteit, ….een landschap met houtwallen en bosjes... niet kappen maar planten. Wij roepen op tot een landbouw, waarin boeren samenwerken met de natuur. We willen werken aan een gezond milieu waar Groningers prettig kunnen leven. De energievoorziening moet toekomstbestendig worden, zonder gebruik van fossiele brandstoffen en biomassa én met zo min mogelijk druk op de natuur. Als er keuzes gemaakt worden, moeten de welzijnsbelangen van omwonenden, mens én dier, altijd en uitdrukkelijk meegeteld én gewogen worden.

De vele crises die onze planeet teisteren zijn veroorzaakt door menselijk toedoen en kunnen ook alleen door mensen tot een ommekeer worden gebracht. Het is daarom van levensbelang dat er ook in onze provincie heldere keuzes worden gemaakt!

De eiwittransitie

Voorzitter, de eiwittransitie krijgt inmiddels door het plan “Fascinating” een bescheiden plek in in onze provincie, té bescheiden in de ogen van de Partij voor de Dieren. Terwijl het toch duidelijk is dat het consumeren van vlees, zoals met name in de westerse maatschappij gewoon is, slecht is voor het klimaat. Consumeert de Nederlander vandaag nog 60% dierlijk en 40% plantaardige eiwitten, dat moet in 2030 volgens de afspraken in het akkoord van Parijs tenminste andersom zijn, dus 60% plantaardig en 40% dierlijk. Naast de noodzaak voor de eiwittransitie met het oog op het klimaat, is het ook een noodzakelijke transitie om in de toekomst alle mensen te kunnen blijven voeden.

De initiatiefnemers van Fascinating schrijven hierover: 'Het belang van plantaardig eiwit neemt toe. De wereldwijde vraag naar eiwit is op termijn niet met dierlijk eiwit alleen in te vullen. Voor de productie van dierlijk eiwit is meer ruimte nodig en die ruimte is er op aarde niet. Dat maakt plantaardig eiwit tot het product van de toekomst'.

Voorzitter Uit het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving ‘Voedselconsumptie Veranderen’ blijkt dat veel Nederlanders wel minder vlees willen eten, maar het moeilijk vinden om hun eetgewoontes te veranderen. Voedselroutines bepalen wat we consumeren. Consumenten, bedrijven, maatschappelijke organisaties, influencers en overheden beïnvloeden deze routines. De overheid voert voorzichtig campagne om de consument te helpen andere voedselkeuzes te maken. Denk bijvoorbeeld aan de campagne “Iedereen Doet Wat”. Deze campagne, die inhaakt op allerlei duurzame gedragingen, toont aan dat het eten van noten en peulvruchten ook een belangrijke stap is naar een duurzamere levensstijl. De overheid wil niet betuttelen, maar nudging is wel een onderdeel van haar strategie. De consument een duwtje geven in de goede richting.

Voorzitter, dit duwtje kan onze provincie geven door deze keer de motie 'Carnivoor, geef het door' wél aan te nemen. Het is een duwtje in de goede richting, een goed voorbeeld. Daarom dienen we de motie opnieuw in.

Klimaatbos

Voorzitter, in het programmaplan Toukomst is een uit te werken idee opgenomen voor het planten van twee miljoen bomen in onze provincie. Het past mooi bij de groene plannen van het NPG en ik neem ook aan bij het programma Bos en Hout. Koppelkansen te over. Bomen zijn CO2-eters bij uitstek. Twee miljoen bomen, dat is erg veel en hoopgevend!

Twee jaar geleden heeft de PvdD een motie ingediend die opriep tot de aanleg van een klimaatbos. Op verzoek van de gedeputeerde is deze toen aangehouden. Is de tijd niet rijp voor een soort van kick-off in de zeer nabije toekomst? Is de gedeputeerde bereid om te onderzoeken of, wanneer, en waar een klimaatbos kan worden gerealiseerd als kick-off voor het planten van bos/bomen zoals vermeld in Bos en Hout en in Toukomst? Kijk bijvoorbeeld eens naar de nationale boomplantdag?? Betrek scholen erbij. Laat kinderen planten voor hun toekomst! Daarom dienen wij de motie: 'klimaatbos als kick-off bomenaanplant' in.

Input nieuwe omgevingsvisie

Voorzitter, zoals bekend is de inwerkingtreding van het Stelsel Omgevingswet opnieuw uitgesteld, nu tot 1 juli 2022. Maar voor de provincie mag dit beslist geen reden zijn om achterover te leunen. Integendeel. Het moet alle hens aan dek zijn voor het opstellen van de nieuwe provinciale Omgevingsvisie. Meer dan ooit is deze VISIE (met hoofdletters!) nodig om de grote crises in onze provincie op het gebied van klimaat, biodiversiteit, milieu en dierenwelzijn het hoofd te bieden. De PvdD roept het college daarom op alles in het werk te stellen om te komen tot een Omgevingsvisie die de basis legt voor een werkelijk duurzame, natuurinclusieve, diervriendelijke en daarmee toekomstige landbouw.

In de Peel is een prachtig en kansrijk initiatief ontstaan. De behoefte om middenin de natuur te wonen groeit. Tegelijkertijd is er in onze steden een tekort aan geschikte woningen, vergrijzen veel van onze dorpen en staan traditionele boerenbedrijven onder druk door de stikstofcrisis en andere klimaateisen. In het zuiden van Nederland slaan boeren, burgers en ambtenaren de handen ineen om deze uitdagingen om te buigen tot kansen.

Ik citeer: "De komende tien jaar maakt de intensieve landbouw en veeteelt in de Brabantse en Limburgse Peel plaats voor een natuurinclusieve parel, waar kringloopboeren en tiny house-bewoners samen aan een duurzame toekomst werken."

De opmars van de tiny house beweging lijkt niet te stoppen. Steeds meer Nederlanders kiezen er bewust voor om hun rijtjeshuis of appartement in te wisselen voor minder vierkante meters huis en meer natuur. Toch levert het ook vragen op. Wat als iedereen opeens in een tiny house in het groen wil wonen? Er is al zo weinig natuur! Stichting Peel Natuurdorpen snoept met haar ambitieuze project echter geen natuur af van het Nederlandse landschap, maar zorgt er juist voor dat er nieuwe natuur bijkomt.

Voorzitter, met het project zullen schotten weggenomen worden. En ik citeer opnieuw: “Wonen in ‘het buitengebied’ kan heel veel kansen opleveren.” Die kansen zijn te vinden in de landschapslandbouw. Bij deze unieke vorm van landbouw leggen boeren nieuwe natuur aan op hun landbouwgrond. De monotone graslanden en intensieve veehouderij maken zo plaats voor bijvoorbeeld voedselbossen of andere biodiverse bossen die CO2 opnemen, heggen, houtwallen, waterpartijen en kruidenrijk grasland vol biodiversiteit. Verscholen tussen de bomen komen tiny houses, gemiddeld twee tot tweeënhalf per hectare nieuwe natuur en 10.000 in totaal. Deze zijn volledig off grid, behalve als ze op het boerenerf komen waar al aansluitingen voor nutsvoorzieningen zijn.

Dit soort ecodorpen zullen veelal jongeren aantrekken. Dat betekent voor het Ommeland minder vergrijzing.... en de steden zullen een beetje meer lucht kunnen krijgen wat betreft het woningtekort. En niet onbelangrijk, de natuur en de biodiversiteit zullen er wel bij varen. Boeren krijgen een totaal nieuw verdienmodel. Ze kunnen ofwel zelf tiny houses neerzetten en deze verhuren, ofwel grond verpachten, waar tiny house bewoners hun eigen huisje neer kunnen zetten tegen een vergoeding. In de Peel is er enorm veel belangstelling voor dit idee, zowel vanuit de boeren als ook vanuit potentiële inwoners.

Voorzitter, de Partij voor de Dieren zou graag ruimte zien in de nieuwe Omgevingsvisie voor soortgelijke ontwikkelingen in onze provincie. Daarom dienen we de motie 'Landschapslandbouw' in.

Dierenwelzijn

Voorzitter, de PvdD kan eindeloos praten over het feit dat ook dieren rechten hebben. Het recht om te leven naar hun eigen aard. Te zijn wie ze zijn. Verreweg de meeste landbouwdieren in onze provincie lijden iedere minuut van hun korte leven! De jacht is een gevolg van ons meedogenloos willen heersen over dieren en het willen beheersen van alles om ons heen. Losgeraakt van de natuur lijken we zelf vergeten te zijn wat goed is, ook voor ons mensen. Ik zou honderd moties kunnen indienen die oproepen tot een betere zorg voor alles wat leeft. In deze staten zullen zij niet of nauwelijks gehoor vinden. Mededogen voor andere soorten dan de mens is hier niet of nauwelijks te vinden. De PvdD zal blijven vechten voor ieder dier binnen onze grenzen.

De provincie maakt een uitzondering voor de beschermde dieren, met name vogels en vleermuizen. In Drenthe is een motie aangenomen die oproept tot het stimuleren dat windmolens zo min mogelijk schade opleveren voor vogels en andere dieren door toepassing van de nieuwste kennis en technologie met betrekking tot ontwerp en plaatsing. Het zwart verven van één van de wieken is een eenvoudig voorbeeld, maar ook is er volop onderzoek gaande naar rendabele windmolens zonder wieken; deze zijn beter voor vogels en vleermuizen en zorgen ook niet voor overlast door slagschaduw en lage bromtonen. Bij deze dienen wij de motie 'voorkom slachtoffers en overlast windmolens' in.

Voorzitter, ik wil graag eindigen met de inmiddels beroemde woorden van Marianne Thieme: “Voorts ben ik van mening dat er een einde moet komen aan de bio-industrie.”

Dank u wel.