Provincie Groningen schiet tekort bij uitvoering Europese regels om water en natuur te beschermen tegen land­bouwgif

Uit onderzoek van Natuur & Milieu blijkt, dat ook de provincie Groningen laks omgaat met het toepassen van Europese regels om water en natuur te beschermen tegen landbouwgif. Het gebruik van gifstoffen bemoeilijkt de productie van schoon en veilig drinkwater en tast de natuurkwaliteit aan. De Statenfractie Partij voor de Dieren stelt vragen aan het College van Gedeputeerde Staten en dringt aan op extra maatregelen.

Om kwetsbare natuur en waterwinning te beschermen, is in 2009 de Europese richtlijn voor een duurzaam gebruik van pesticiden van kracht geworden. In Nederland wordt echter nog nauwelijks aan de richtlijn voldaan. De provincies spelen een belangrijke rol bij uitvoering van de regels.

In Groningen liggen twee waterwingebieden, Onnen-De Punt en Sellingen. Hieromheen liggen grondwaterbeschermingsgebied (GWB-gebieden) als bufferzone. In strijd met de Europese richtlijn geldt in Groningen geen totaalverbod op het gebruik van landbouwgif in deze GWB-gebieden. De beide GWB-gebieden zijn voor ruim 40% in gebruik als grond voor landbouw. Uit het N&M-rapport blijkt, dat hier in substantiële mate teelten plaatsvinden uit de top 20 van meest bespoten gewassen.
Opvallend is, dat de provincie maar weinig structurele metingen laat uitvoeren naar landbouwgif in het oppervlaktewater in GWB-gebieden. Uit de spaarzame metingen blijkt dat bij Onnen–De Punt hoge concentraties landbouwgif worden aangetroffen waardoor de bufferzone weinig effectief is. De gifstoffen sijpelen vanuit het oppervlaktewater door naar het grondwater dat gebruikt wordt voor de drinkwaterwinning.

Een ander voorschrift uit de EU richtlijn is het toepassen van bufferstroken langs watergangen, zodat afspoeling van landbouwgif wordt voorkomen. In Nederland worden zeer krappe bufferstroken voorgeschreven en raken sloten alsnog ernstig vervuild. Provincies hebben de bevoegdheid om bredere bufferzones voor te schrijven. De provincie Groningen maakt hiervan geen gebruik en negeert zodoende de richtlijn uit Europa. Hiermee laat ze een cruciale kans liggen om de waterkwaliteit te verbeteren. Hetzelfde geldt voor het gebruik van landbouwgif in en nabij beschermde Natura 2000 gebieden. De provincie kan middels een natuurvergunning alle activiteiten die de beschermde natuur schaden verbieden.

Fractievoorzitter Stijn ten Hoeve: ‘Zodra het onderwerp landbouwgif ter sprake komt, is het standaard verweer van het college van GS dat de provincie op dit vlak maar heel weinig bevoegdheden heeft. De Partij voor de Dieren vindt dit een slap excuus. De provincie kan wel degelijk effectieve maatregelen nemen, maar het ontbreekt aan politieke wil. Er lijkt geen enkel gevoel van urgentie te zijn om ons drinkwater en onze natuur te beschermen’. Voor de Partij voor de Dieren onderstreept het onderzoek van Natuur & Milieu opnieuw dat Groningen volledig moet omschakelen op biologische landbouw, zodat voedselproductie geen schade aanbrengt aan milieu en natuur.