Schrif­te­lijke vragen inzake mest­ver­gisting

Indiendatum: nov. 2019

Betreft: Statenvragen van de Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen aan het college van GS ex artikel 67 RvO betreffende mestvergisting

Geacht College,

In Groningen vindt veel bedrijvigheid plaats rond mestvergisting. Gasunie en SCW Energy willen op het industrieterrein Oosterhorn in Delfzijl een fabriek bouwen die jaarlijks 150 tot 200 miljoen kubieke meter groen gas produceert, met als vergistingsmateriaal onder andere mest en slachtafval.

Van Oosten/Bio-Energy Veendam bouwde zwaar gesubsidieerd hun co-vergister om tot monovergister, en produceert daar ‘groen’ gas voor Nedmag. Zonder rijkssubsidies zou deze ombouw absoluut onrendabel zijn. Onlangs verleende GS subsidie aan Stercore, een bedrijf dat onderzoek doet naar een verwerkingsinstallatie die mest (zonder hulpstoffen) omzet naar groen gas en koolstof. In Groningen ontvangen meerdere mestvergistingsbedrijven SDE subsidie, zoals projecten in Niebert en Nieuwolda

Controverses rondom mestvergisting zijn aan de orde van de dag. Onlangs werden de door de provincie Gelderland verleende omgevings- en watervergunning van de mestvergister in Groenlo vernietigd. Zo stelde de advocaat van de provincie Gelderland openlijk dat de mestfabriek in Groenlo er niet moet komen voor de opwekking van duurzame energie, maar voor het wegwerken van het mestoverschot.[1] Mestvergisters leveren twistpunten in de lokale gemeenschap, omwonenden klagen overal over ernstige stankhinder, en vrezen voor gezondheidsrisico’s.

Er worden door gemeenten dubieuze trucs toegepast om de bedrijven in stand te houden. Zo werd in Veendam het bestemmingsplan gewijzigd zodat een vergistingsbedrijf geen dwangsommen zou moeten betalen na uitspraak van de Raad van State[2].

Graag stellen wij u de volgende vragen:

1. Kunt u uiteenzetten hoe het staat met het vergunningentraject voor Gasunie/SCW Energy? Bent u voornemens uw medewerking te verlenen aan dit project? Is ontwikkeling van dit bedrijf mogelijk onder de huidige stikstofsituatie? Welke meerwaarde ziet u voor dit bedrijf in de energietransitie?
2. U heeft besloten dat Van Oosten geen MER hoefde op te stellen voor de verandering van zijn installatie. De fabriek stoot in de nieuwe situatie minder stikstof, maar meer ammoniak uit. Hoe verhoudt zich dat tot de te bestrijden klimaatcrisis, aangezien ammoniak een nog sterker broeikasgas is dan CO²?
3. Een aantal provinciebestuurders heeft uitgesproken dat mestvergisting een negatief effect kan hebben op de energietransitie. Wat is het standpunt van GS in deze? Kunt u gemotiveerd aangeven waarom mestvergisting volgens u onmisbaar is in de energietransitie?
4. Bent u het met ons eens dat de mestvergistingsindustrie alleen bestaansrecht heeft door de aanwezigheid van industriële veehouderij, en dat de zwaar gesubsidieerde energieproductie uit mest inmiddels nodig is om de vee-industrie in stand te kunnen houden omdat zij anders haar mest nergens kwijt kan? Zo nee, waarom niet?
5. Alle signalen wijzen er op dat de veestapel in de toekomst gereduceerd wordt, en dat er daarnaast steeds minder mest voor vergisting beschikbaar komt doordat mest in de kringlooplandbouw zal moeten worden toegepast op eigen land. Hoe rijmt u in het licht van bovenstaande de continuerende provinciale steun voor mestvergistingsprojecten?
6. De gezondheidsrisico’s en overlast door vergistingsinstallaties, alsmede de slechte invloed op luchtkwaliteit, zijn alom bekend. Bekend is de jarenlange strijd van omwonenden tegen mestvergisters in Borgercompagnie en in Stadskanaal. Hoe ziet het college haar eigen rol in het bewaken van de omgeving tegen de gezondheidsrisico’s en de hinder van mestvergisters, en in hoeverre is zij na vergunnen aansprakelijk voor de gevolgen?
7. Wat vindt u van de wijzigingen van het bestemmingsplan in Veendam? Is dit volgens u een correcte en acceptabele manier van de invulling WRO? Bent u op enigerlei wijze betrokken geweest bij deze wijziging?

Met vriendelijke groet,

Ankie Voerman

Partij voor de Dieren

[1] https://www.patrickdevaan.nl/nieuws-achtergrond/een-aan-alle-kanten-stinkende-affaire-pieter-hotse-smit/

[2] https://www.rtvnoord.nl/nieuws/194598/Niemand-is-er-blij-mee-maar-Veendam-heeft-nieuw-bestemmingsplan-mestvergister