Schrif­te­lijke vragen betref­fende hand­having natuur­wet­geving bij bouw­pro­jecten

Indiendatum: mei 2018

Betreft: Statenvragen van de Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen aan het college van GS ex artikel 46 RvO betreffende handhaving natuurwetgeving

Geacht college,

Bij twee bouwprojecten, namelijk de rondweg bij Aduard en het gebied Reitdiephaven, is ophef ontstaan over het verstoren en doden van poelkikkers en verlies van hun leefgebied. Naar aanleiding van deze casussen wil de Partij voor de Dieren graag meer weten over de handhaving van de Wet Natuurbescherming.

Bij Aduard hebben omwonenden vanaf begin 2017 bij de gemeente en de uitvoerders gemeld dat er nog poelkikkers in het water aanwezig waren, toch werden de sloten gedempt. Vanaf september 2017 is tevens melding gemaakt bij de provincie ( o.a. Inspectie natuurwetgeving). De provincie gaf aan niet te weten of een vergunning voor het gebied was afgegeven. Er werd verwezen naar het RVO. Het RVO verwees terug naar de provincie als verantwoordelijke. Volgens het RVO waren alle vergunningen overgedragen door het RVO aan de provincie. De provincie adviseerde de betrokken burger de gemeente te raadplegen. Het rondwegproject is echter een provinciaal (!) project en derhalve is de provincie verantwoordelijk voor eerder afgegeven en nieuwe vergunningen. Tevens werd door de inspectie aangegeven dat zij niet op de hoogte waren van een vergunning dan wel ontheffing en dat er daarom niet gehandhaafd kon worden.

Na indiening van een handhavingsverzoek op 17 november 2017 wordt opeens wel een ontheffing uit 2013 teruggevonden. Vervolgens gaat de inspecterende ambtenaar in december, op het moment dat er geen activiteit van poelkikkers is, eindelijk het veld in en meldt na een gesprek met de uitvoerder dat alles in orde is.

In antwoord op onze ambtelijke vragen van d.d. 17 januari wordt slechts gesteld dat de provincie aan alle gestelde voorwaarden heeft voldaan wat betreft compensatie, echter de kwestie over de begraven kikkers wordt niet opgehelderd.

De provincie heeft het project Reitdiephaven op 1-1-2017 overgenomen van het rijk, inclusief de dossiers van het RVO. Met betrekking tot dit gebied is in 2011 slechts een quickscan uitgevoerd (rapport 2011-051, E. van de Ploeg), waarbij niet kon worden uitgesloten dat zich poelkikkers in het gebied bevonden. Toch werd geconcludeerd dat verder onderzoek niet nodig was en er geen ontheffing FF-wet nodig was. Voor fase 1 en 2 van het project is dan ook nooit een ontheffing aangevraagd. In 2016 zijn er bij een actualisatie poelkikkers aangetroffen en had er door de gemeente een ontheffing aangevraagd moeten worden. Dit is niet gebeurd. Toen eind oktober 2017 allerlei grondwerkzaamheden al waren afgerond, wilde de gemeente Groningen alsnog een ontheffing aanvragen . Deze is geweigerd door de provincie. De gemeente moest voorlopig stoppen met de werkzaamheden en met een uitgewerkt plan komen. Dit plan is ondertussen geaccepteerd door de provincie.

Graag stellen wij u de volgende vragen:

Friesestraatweg Groningen – Aduard:

1. Kunt u uiteenzetten waarom er in dit gebied NIET voldoende gehandhaafd is en er overtredingen zijn begaan? Bent u het met ons eens dat dit een ernstige constatering is, en de provincie hier in gebreke gebleven is? Zo nee, waarom niet?
2. Kun u uiteenzetten hoe het mogelijk is dat de ontheffing van een provinciaal project pas boven water kwam na het doen van een handhavingsverzoek?
3. Bent u van mening dat de meldingen van omwonenden serieus genoeg genomen zijn? Waarom zijn de werkzaamheden niet per direct stilgelegd toen melding werd gemaakt van het levend begraven van kikkers en aantasting van hun leefgebied?
4. Is er na het handhavingsverzoek, behalve het vinden van de ontheffing, wel direct actie ondernomen? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?
5. Bent u van mening dat u uw zorgplicht voldoende bent nagekomen als er dieren levend worden begraven en hun leefgebied wordt aangetast? Kunt u dit toelichten?
6. Welke maatregelen bent u voornemens te treffen om dergelijk dierenleed en aantasting van het leefgebied in de toekomst te voorkomen?
7. Een nieuwe vergunning moet worden aangevraagd voor de werkzaamheden die niet voor 1 juli 2018 zijn afgerond. Welke extra maatregelen gaat de provincie nemen om te voorkomen dat sloten met poelkikkers zonder dat deze zijn weggevangen, worden gedempt?
8. Is er een beheerplan opgesteld voor het gebied en met name het compensatiegebied zodat bewaakt kan worden dat het leefgebied van de kikkers niet verder wordt aangetast?
9. Op welke wijze is de inspectie actief en controleert zij de demping van sloten met poelkikkers door boeren in aangrenzend gebied? Hoe wordt conform de wetgeving hier daadwerkelijk en actief gehandhaafd? Welke strafmaatregelen kan de provincie nemen tegen privé-grondbezitters die de habitatrichtlijn negeren en sloten met beschermde diersoorten dempen?

Reitdiephaven:

1. De provincie en de gemeente melden nog steeds dat zij de vergunning voor Reitdiepfases 1,2 en 4 ‘niet kunnen vinden’. Mag hieruit worden geconcludeerd dat zonder ontheffing is gebouwd in het gebied van Reitdiepfase 4, dit ook in 2017? Wat heeft de inspectie/handhaving concreet gedaan in het belang van de populatie poelkikkers daar?
2. Zowel in het gebied van fase 4 als in het gebied van fase 3 ( voorbelasting) zijn in 2017 werkzaamheden verricht zonder vergunning. Heeft de provincie maatregelen genomen tegen de gemeente Groningen dan wel de uitvoerders? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet? Wordt alsnog een compensatiegebied geëist van de gemeente voor het verloren leefgebied van de poelkikkers?
3. Hoe wordt bewaakt dat het beoogde compensatiegebied voor Fase 3 ook in de toekomst geschikt is en blijft voor poelkikkers? Is de gemeente verplicht gesteld om een beheerplan op te stellen? Zo nee, waarom niet?

Algemeen:

1. Bestaat er bij de provincie volstrekte duidelijkheid over wie welke verantwoordelijkheid heeft met betrekking tot de Habitatwetgeving en Natuurwetgeving tussen de provincie en het Rijk, en kunt u dit toelichten?
2. Bent u van mening dat er sinds het in werking treden van de Wnb bij de provincie voldoende capaciteit en kennis aanwezig is om ontheffingen te controleren en overtredingen doelmatig aan te pakken, en kunt u dit toelichten?
3. De inspectie gaf aan dat overheden onderling elkaar niet lastig vallen met strafmaatregelen als boetes, compensatie van verloren gegane natuurwaarden, etc. als de wetgeving niet is nageleefd. Is dit correct en wat is het standpunt van GS hierover? Bent u van mening dat, net als voor burgers en bedrijven, ook voor overheden er consequenties verbonden zouden moeten zijn aan het overtreden van de wet? Zo ja, op welke wijze gaat u dit vormgeven in uw beleid?
4. Wanneer kunnen wij de verdere uitwerking van de provinciale natuurvisie verwachten? Bent u het met ons eens dat snelle aanpak van de in de natuurvisie genoemde actiepunten urgent is om uw verantwoordelijkheid voor soortenbescherming correct te vervullen?
5. Bent u voornemens om soortenbeschermingsplannen op te stellen voor in ieder geval de soorten op de ‘lijst Groninger soorten’? Zo ja, wanneer zijn deze gereed? Zo nee, waarom niet?

Met hartelijke groet,

Kirsten de Wrede

Partij voor de Dieren