Opinie: Jacht geen alter­natief voor vee-industrie

In een artikel in het DvhN van zaterdag 3 maart jl. pleiten twee jagers in opleiding voor het eten van ganzen. Het zou diervriendelijker zijn dan een kip uit de vee-industrie. Op deze stelling valt echter wel het één en ander af te dingen. Jagen is echter niet diervriendelijk en ook niet goed voor de natuur.

Het wordt nog steeds wel eens vergeten, maar dieren zijn geen dingen. Ganzen zijn sociale, slimme en monogame dieren die 25 jaar oud kunnen worden en in familieverband leven - en trekken. Het willekeurig afschieten van ganzen zorgt voor veel angst en verstoort de harmonie binnen de groep. Het doet uiteraard ook veel pijn, een schot hagel in je donder. Zeker als je er niet snel aan overlijdt.

Eén op de vier volwassen ganzen in Nederland heeft hagel in het lijf, blijkt uit onderzoek van de Wageningen Universiteit. In Duitsland is hetzelfde onderzoek uitgevoerd, daar betrof het ongeveer een derde van de dieren. Volgens ganzenexpert Berend Voslamber van vogelonderzoeksorganisatie Sovon is het resultaat van de rondvliegende hagel met name in de zomer te zien: "Dan zitten ganzen die al lang weg hadden moeten trekken uit Nederland vleugellam in de weilanden."

Ganzen komen niet alleen naar Nederland door de aanleg van een paar wetlands, maar worden met name door de boeren zelf gelokt door het eiwitrijke raaigras dat steeds meer gebruikt wordt. Dit type gras is goed voor de melkproductie, vijf keer per jaar te maaien en ganzen vinden het héérlijk. Winterganzen bedenken zich dus nog wel een keer voordat ze in het vroege voorjaar uit Nederland vertrekken, als al dat raaigras hier alweer sappig staat te zijn. Tafeltje dekje!

Maar hoe effectief is het doodschieten van de dieren bij het verminderen van de landbouwschade? Uit een meerjarige wetenschappelijke studie gefinancierd door de provincies en uitgevoerd door onder andere de Radboud Universiteit, bleek in 2016 dat verhoogd afschot niet leidt tot minder schade. Sterker nog, bejaging kan leiden tot uitgestelde voorjaarstrek, een grotere voedselbehoefte van de ganzen en dus juist tot méér schade. De dieren komen onvoldoende tot rust om zich klaar te voelen voor de trek. De jacht zorgt echter wel voor veel verstoring van alle dieren in dat kleine beetje natuur dat we hier nog hebben. Tijdens het jachtseizoen, van oktober tot maart ongeveer, mogen mannen en vrouwen met geweren en een jachtdiploma een veld in lopen en daar zoveel hazen, konijnen, fazanten, houtduiven en wilde eenden doodschieten en verminken als ze willen. In aanvulling daarop wordt er op basis van ontheffingen in onze provincie het hele jaar door geschoten op onder andere vossen, ganzen en reeën. De laatsten zorgen hierdoor voor veel verkeersonveilige situaties, omdat ze vaak op de vlucht zijn.

Veel diersoorten zijn door agrarische ontwikkelingen in Nederland uitgestorven, en jagers zijn vaak niet te beroerd ze een laatste duwtje te geven, zoals bij de patrijs. De wilde eend lijkt de patrijs achterna te gaan. Al jaren dalende aantallen, maar nog steeds op de wildlijst. Desondanks geeft het Groningse college van Gedeputeerde Staten met daarin CU, CDA, SP, D66 en GroenLinks jagers een ontheffing om de arme dieren zelfs buiten de jachtperiode dood te schieten. Dat jagers niets met biodiversiteit en dieren ophebben, blijkt ook uit het feit dat veel gejaagd wordt bij de wintervoedselveldjes in onze provincie. Deze veldjes worden in het kader van agrarisch natuurbeheer met veel liefde door boeren, burgers en natuurbeschermers aangelegd. Dat bij het schieten op bejaagbare soorten de doelsoorten van het agrarisch natuurbeheer ernstig verstoord worden, kan ze niet deren.

Daarnaast leidt de jacht tot verspreiding van dierziektes, zowel binnen het wild als bij landbouwdieren. Het jachtverbod eind 2016, uitgevaardigd om verdere besmetting van vogelgriep te minimaliseren, werd in onze provincie door jagers met voeten getreden.

In 2015 ontstond ophef toen bleek dat buitenlandse jagers tegen betaling hier lekker veel ganzen mochten afknallen. Ja, ganzenjacht is zielig en zinloos, want noch schade, noch aantallen verminderen erdoor. Maar voor de gans zelf maakt het weinig uit of de vinger die de trekker overhaalt een Amerikaan of een Groninger is. En mocht een medelander zich storen aan het feit dat buitenlanders onze dieren komen doodschieten, kan hij of zij zich troosten met de wetenschap dat via de site jagen.nl onze jagers op eenvoudige wijze jachtreisjes kunnen boeken naar bijvoorbeeld Argentinië en Mongolië, om daar de inheemse poema’s en bergschapen te doden. Dat zet de boel dan tenminste weer een beetje recht.