Vragen: de kap van klei­bosjes ten behoeve van een “weids landschap” in het Oldambt

Indiendatum: feb. 2016
Antwoorddatum: 22 mrt. 2016

Geachte mevrouw De Wreede en heer Zwiers,

In uw brief van 4 februari jl. heeft u ons een aantal vragen gesteld over bovengenoemd onderwerp. Hierbij
beantwoorden wij uw vragen, waarbij wij voor de duidelijkheid eerst de vragen herhalen.

Vraag 1
Klopt het dat de provincie dit project mee financiert? Zo ja, voor welk bedrag? Zo nee, wat is precies
de rol van de provincie in dit project?
Antwoord:
Ja. Het project 'Een eindeloze horizon, herstel van Oldambtster weidsheid' is onder leiding van de Stichting
Landschapsbeheer Groningen en de Stichting Landschap Oldambt ontwikkeld samen met de gemeenten
Oldambt en Delfzijl en Staatsbosbeheer. Voor de uitvoering wordt samengewerkt met de regionale
werkvoorzieningsschappen. De totale projectomvang bedraagt ca. € 1 min. Het Waddenfonds subsidieert
daarin voor€ 708.035,-. De provincie Groningen draagt bij in de cofinanciering voor€ 98.777,-. De
gemeenten Delfzijl en Oldambt stellen samen € 53.440,- beschikbaar. De rest komt uit private financiering.

Vraag 2
Klopt het dat het (gedeeltelijk en/of geheel) gaat om zogenaamde "kleibosjes" dan wel "kleibossen", althans
bosjes/bossen op kleigrond die in de afgelopen decennia zijn aangeplant?
Antwoord:
Nee. Het project richt zich op het verbeteren van landschappelijke kwaliteiten en belevingswaarde van het
Oldambt. Het gaat daarbij om aanpak van diverse typen (herjbeplantingen, revitalisering daarvan en breder
dan alleen kleibosjes. Flankerend worden recreatieve maatregelen uitgevoerd. Voorts wordt als onderdeel
van het project een beheer- en verdienmodel ontwikkeld op basis van toepassing van hout voor lokale
verwarmingsdoelen.

Vraag 3
In het - via Landschapsbeheer Groningen bestelbare en online in te zien - boek "Groninger Kleibossen"
februari 2015 wordt uiteen gezet dat de kleibossen ter compensatie van verlies van natuur bij
ruilverkavelingen in de jaren '70 zijn aangeplant en tegenwoordig onder andere een grote recreatieve
betekenis hebben voor de nabije dorpsbewoners.

Bent u het met de Partij voor de Dieren en de Partij voor het Noorden eens dat het project in overleg met
omwonenden dient te worden uitgevoerd, mocht het daadwerkelijk zover komen?
Antwoord:
Ja. De insteek van het projectplan is dat in de pianuitwerking wordt samengewerkt met bewonersdorpsorganisaties
en betrokken eigenaren.

Vraag 4
De bosjes zijn volgens het boek zeer rijk aan biodiversiteit van planten, dieren en insecten waaronder
vlinders en de waterpartijen zijn belangrijk voor libellen, vissen en amfibieën. Er zijn meer dan zestig soorten
broedvogels aangetroffen, waaronder veel beschermde soorten en daarom worden deze "groene oases in
het agrarisch landschap" genoemd. Bent u het met de Partij voor de Dieren eens dat deze bosjes niet gekapt
zouden moeten worden in het belang van de dieren, de inwoners van de dorpen, recreatie en biodiversiteit?
Zo niet, waarom niet? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit?

Antwoord:
Nee. Uitgangspunt voor de planuitwerking is dat zorgvuldig rekening wordt gehouden met de waarden en
betekenis van de landschapselementen, waaronder ook die van de bosjes. Het bijdragen aan de
landschapskwaiiteiten gaat in dit project juist hand-in-hand met het treffen van maatregelen ter versterking
van de biodiversiteit, zoals het aanbrengen van meer variatie in de boom- en struiksoorten en meer
structuur. Hierdoor nemen bijvoorbeeld voor vogels schuilmogelijkheden en voedselaanbod toe. In de
uitwerking wordt eveneens rekening gehouden met soorten die juist afhankelijk zijn van de openheid van het
gebied (o.a. beschermde akkervogels als grauwe kiekendief en veldleeuwerik). De ecologische betekenis en
soortenrijkdom van het gebied is met de diverse maatregelen juist gediend. Meer structuur in beplantingen
met aanvullende recreatieve voorzieningen draagt bij aan de landschappelijke beleefbaarheid.
Zie hiervoor ook onze Beleidsnota Natuur 2013-2012; Groningen, groen van Wad tot Westenvolde.
http://www.provinciegroningen.nl/beleid/natuur-en-landschap/bescherming-van-planten-en-dieren/

Vraag 5
Is het correct dat deze te kappen bosjes destijds zijn aangeplant met subsidie? Zo ja, hoeveel provinciale,
gemeentelijke en landelijke subsidie is destijds besteed aan de aanplant van deze bosjes?
Klopt het dat nu (een deel van) dezelfde bossen zullen worden gekapt met subsidie van o.a. het
Waddenfonds? Bent u het met de Partij voor de Dieren en de Partij voor het Noorden eens dat dit niet alleen
vernietiging van natuur is, maar ook van kapitaal? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke conclusie trekt u
hieruit?
Antwoord:
In zijn algemeenheid zijn de ruilverkavelingsbosjes destijds aangelegd met landelijke (toenmalig ministerie
LNV) subsidie. De meeste verkavelingsbosjes zijn gelegen in de lintbebouwing nabij of in de dorpen. Hier is
kappen van bosjes niet aan de orde, wel ingrepen ter versterking van de vitaliteit van de beplanting en van
de ecologische- en de belevingswaarden.

Vraag 6
Subsidies uit het Waddenfonds vallen onder de noemer ecologie of economie. Bent u het met de Partij voor
de Dieren en de Partij voor het Noorden eens dat deze subsidie niet onder de noemer stimuleren van
ecologische ontwikkeling binnen het Waddenfonds kan vallen, omdat hier eerder sprake is van
natuurvernietiging? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit? Zo nee, waarom niet?
Antwoord:
Nee. In de hoofdoelstellingen van het Waddenfonds wordt onder meer genoemd het vergroten en versterken
van natuur en landschap. Dit is verder in het Uitvoeringsplan 2014-2017 en het Jaarprogramma 2014-2015
en het Openstellingsbesluit 2015/2 uitgewerkt. Het Openstellingsbesluit noemt onder meer maatregelen ter
versterking van de beleefbaarheid en toegankelijkheid van het landschap. Investeringen in
landschapselementen dienen cultuurhistorisch waardevolle patronen te versterken, als voorbeeld daarvan
wordt onder andere genoemd grootschalige openheid.

Vraag 7
In een artikel in het Dagblad van het Noorden spreekt H.E. Waalkens van SLO over "ongewenste
beplantingen" en over een "onder druk staande openheid" door "nieuwe aanplant van bomen". Dit zou een
"groene sluier" zijn, die de horizon aan het zicht onttrekt en dat zou reden moeten zijn om deze bomen te
kappen.
Bent u het met de Partij voor de Dieren en de Partij voor het Noorden eens dat dit hele project lijkt te zijn
gebaseerd op foutieve opvattingen over esthetisch uiterlijk van het landschap, gebaseerd op de situatie in de
jaren '70, toen er juist geen sprake was van een natuurlijk landschap door vergaande ontbossing? Bent u het
met ons eens dat dit project funest zal zijn voor de biodiversiteit? Zo ja, welke conclusie trekt u hieruit? Zo
nee, waarom niet?
Antwoord:
Nee. De provincie heeft haar kernkwaliteiten benoemd in de beleidsnotitie Landschap (2014) en vastgelegd
in de kwaliteitskaart. Het project 'eindeloze horizon, herstel van Oldambtster weidsheid' sluit aan bij de
provinciale doelen voor het landschap van het Oldambt.
De beleidsnotitie over de ontwikkeling van het landschap van de provincie Groningen is vastgesteld door
Provinciale Staten op 2 juli 2014.
De Beleidsnotitie Landschap is te vinden op www.provinciegroningen.nl, onder 'documenten', exclusief de
kwaliteitskaart, die is nog in ontwikkeling.

Vraag 8
Welke mogelijkheid ziet u om dit project alsnog tegen te houden? Bent u bereid om dit te doen?
Antwoord:
Nee. Zie voorgaande beantwoording.

Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Hoogachtend,
Gedeputeerde Staten van Groningen