Bijdrage Staten­voorstel Econo­mische Visie 2035

Laat ik positief beginnen: de fractie van de PvdD kan zich prima vinden in de centrale ambitie om de brede welvaart te verhogen.

Ik citeer graag even wat het college hierover heeft vastgelegd op blz. 25 van de Economische Visie:
“We zetten brede welvaart voorop in de keuzes die we maken in onze regionale economie. Brede welvaart omvat alles wat mensen van waarde vinden. Naast materiële welvaart gaat het ook om zaken als gezondheid, onderwijs, milieu en leefomgeving, sociale cohesie, persoonlijke ontwikkeling en veiligheid. En brede welvaart gaat niet alleen over het hier en nu, maar ook over de doorwerking elders en in de toekomst”.

Wat mijn fractie vooral aanspreekt, is deze laatste toevoeging van het college, namelijk het voorkomen van afwenteling van hier & nu naar elders of later.

Deze principiële keus voor brede welvaart betekent nogal wat!
Als we echt willen stoppen met het afschuiven van lasten naar elders en/of naar toekomstige generaties, dan kunnen we onmogelijk op de oude voet doorgaan. Voor een echt duurzame ontwikkeling zal onze voetafdruk structureel en zeer fors moeten afnemen. Hiervoor zijn harde, fundamentele maatregelen nodig, die op korte termijn pijnlijk kunnen zijn voor sommige economische sectoren.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan de landbouw. Want als er één sector is, waar al decennia lang sprake is van grootschalige afwenteling naar elders of later, dan is het wel in de gangbare landbouw, in het bijzonder de veehouderij.

Een paar schrijnende voorbeelden van deze afwenteling:

Door de intensivering van de melkveehouderij zijn van oorsprong kruidenrijke graslanden met een rijke flora en fauna massaal verworden tot doodse, steriele vlaktes van Engels raaigras, ofwel grasfalt;

Onze turbokoeien hebben op grote schaal stikstofdoping nodig om de hoge melkproductie vol te kunnen houden. Voor deze stikstofdoping wordt op grote schaal krachtvoer in de vorm van soja aangekocht uit vooral Zuid-Amerika ten koste van tropische regenwouden;

Door die stikstofverslaving is hier al decennia lang sprake van een veel te uitstoot van mest- en ammoniak wat funest is voor natuur, milieu en waterkwaliteit;

Het massale gebruik van dieren als economisch productiemiddel voor vlees, melk en andere dierlijke eiwitten gaat gepaard met een extreem hoge uitstoot van broeikasgassen en een onhoudbaar groot ruimtegebruik;

Door het grootschalige gebruik van landbouwgif (zoals de absurde praktijk om graslanden of nagewassen dood te spuiten met glyfosaat) maken we mensen letterlijk ziek en worden ons milieu, water en bodem onherstelbaar vergiftigd met zeer schadelijk stoffen. Lees het NRC vandaag, pagina 1.

Volgens de fractie van de PvdD vallen dergelijke voorbeelden van afwenteling onmogelijk te rijmen met het principe van brede welvaart. Wij vinden het dan ook onbegrijpelijk dat er in de Economische Visie 2035 met geen woord wordt gerept over harde, concrete maatregelen die onvermijdelijk zijn om deze vormen van afwenteling snel en volledig te beëindigen.
Mijn fractie vraagt zich daarom in gemoede af of die mooie woorden en voornemens over brede welvaart eigenlijk wel menens zijn? Of is het hier alleen maar een kwestie van lippendienst bewijzen om bepaalde, machtige economische belangengroepen niet tegen de haren in te strijken?

Ik wil afronden met twee vragen hierover aan de gedeputeerde:

Waarom wordt er in de paragraaf over landbouw met geen woord gerept over de harde noodzaak om over te schakelen op een volledige eiwittransitie?

Hoe kan een perspectiefvolle landbouw o.b.v. brede welvaart worden gerealiseerd zonder een volledige omschakeling naar een biologische bedrijfsvoering?