Schrif­te­lijke vragen inzake over­schrij­dingen stik­stof­uit­stoot


Indiendatum: dec. 2019

Betreft: Statenvragen van de Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen aan het college van GS ex artikel 67 RvO betreffende overschrijdingen stikstofuitstoot

Geacht College,

Uit onderzoek van de Groene Amsterdammer[1] blijkt dat veel veehouders niet voldoen aan de stikstofnormen, en de opgelegde ammoniakplafonds overschrijden. De auteurs van het artikel constateren dat een derde van de door hen onderzochte megastallen de vergunningsgrenzen overschrijdt en dus een overtreding van de Wet Natuurbescherming begaat. Bij vergelijking van de door de ondernemer doorgegeven emissiegegevens met de werkelijke uitstoot, blijkt dat er meer stikstof wordt uitgestoten dan de vergunningen toestaan.

In het artikel komt ook naar voren dat milieuvergunningen in de veehouderij nauwelijks worden gecontroleerd en gehandhaafd. Zo worden onder meer door niet te weiden ruimschoots de opgelegde stikstofgrenzen overschreden, en wordt hierop niet gehandhaafd. In het artikel van de Groene Amsterdammer wordt verder gesteld dat de omgevingsdiensten nooit de uitstootcijfers van de RVO raadplegen.

Graag stellen wij u de volgende vragen:

  1. Bent u met ons van mening dat inzicht in de daadwerkelijke stikstofuitstoot door de veehouderijsector van groot belang is? Zo ja, kunt u aangeven of ook in Groningen slechts gewerkt wordt met opgegeven emissie, in plaats van werkelijk gemeten emissie?
  2. In hoeverre raadpleegt de ODG de uitstootcijfers van de RVO en / of de Europese databank, en op welke wijze worden deze betrokken bij toezicht en handhaving? Indien deze cijfers niet worden gebruikt, bent u dan bereid de ODG te vragen deze gegevens vanaf nu aan wél te raadplegen?
  3. Bent u bereid om de door TNO gemaakte kaart van de werkelijke ammoniakuitstoot op te vragen, en onder andere te analyseren waar de ‘rode stippen’ in Groningen vandaan komen? Kan er in Groningen in de (nabije) toekomst ook gebruik gemaakt worden van (IASI of CrIS)satellietgegevens, zodat onverwachte ammoniakuitstoot kan worden opgespoord? Zo nee, waarom niet, en bent u bereid dit wel mogelijk te maken, bijvoorbeeld door TNO opdracht te verlenen specifiek de Groninger situatie in kaart te brengen?
  4. Bent u bereid om meer grondmetingen te initiëren, niet alleen om overschrijdingen te constateren maar ook om de beoogde stikstofdaling beter te kunnen documenteren? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn kan dit worden gerealiseerd?
  5. Zijn er in de voorbije jaren overtredingen met emissieoverschrijdingen geconstateerd, en zo ja, wat was de aard van deze overtredingen? Is het in het artikel genoemde bedrijf in Finsterwolde recentelijk nog gecontroleerd?
  6. Bent u, mede gezien de huidige stikstofcrisis, nog steeds van mening dat melkveehouderijen niet onder de strengere regels van de intensieve veehouderij dienen te worden ondergebracht? Of tenminste die veehouderijen die hun dieren jaarrond op stal houden aan aanvullend provinciale eisen dienen te worden onderworpen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, per wanneer en op welke wijze bent u voornemens om regelgeving aan te passen?
  7. In antwoord op onze vragen van d.d. 29 november 2017 stelde het toenmalige College dat er geen reden was voor aanvullend onderzoek naar mogelijke overtredingen door veehouders. Bent u, in het licht van bovengenoemd onderzoek, ook (nog) van mening dat het toezicht bij gemeenten / DEAL / ODG overtredingen afdoende kan voorkomen?
  8. Bent u bereid de vergunde stikstofplafonds van Groninger veehouderijbedrijven naast de stikstofuitstoot-cijfers van de RVO te leggen, en dit vergelijk aan Provinciale Staten te rapporteren, om hiermee inzicht te bieden in de mate waarin veehouders al dan niet de stikstofnormen overschrijden? Zo ja, kunt u deze rapportage zo spoedig mogelijk, maar in ieder geval vóór het volgende stikstofdebat, delen? Zo nee, waarom bent u niet bereid dit inzicht te bieden?
  9. Bent u bereid om, met behulp met de RVO-cijfers, handhavingstrajecten in gang te zetten richting de bedrijven die hun stikstofnorm overschrijden? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?
  10. Bent u met ons van mening dat het voor ondernemers te aantrekkelijk blijft om de normen te overschrijden, zolang de kans op handhaving nihil is, en dat daarmee de natuur wordt geschaad? Zo ja, wat gaat u hier tegen doen? Zo nee, waarom niet?
  11. Welke oorzaken kunnen er volgens u aan ten grondslag liggen dat de daadwerkelijke uitstoot van veehouderijbedrijven groter is dan vergund is? Is dit ten gevolge van slecht werkende luchtwassers, het onterecht binnen houden van koeien, of meer dieren houden dan vergund, of zijn er nog andere oorzaken aan te wijzen?
  12. Zijn er in Groningen vergunningen verleend waarin ook een beweidings-eis is opgenomen? Zo nee, waarom worden er in onze provincie geen eisen gesteld aan beweiding bij bedrijfsuitbreidingen? Zo ja, worden deze bedrijven gecontroleerd op daadwerkelijk voldoende beweiden, en hoeveel overtredingen zijn vastgesteld?
  13. Bent u bereid om in Groningen onderzoek te laten uitvoeren onder melkveehouders aangaande beweiding van hun dieren? Zo nee, waarom niet?
  14. Bent u bereid om in de toekomst bij vergunningverlening wel beweidings-eisen te gaan stellen, om zo de stikstofuitstoot te doen dalen? Zo nee, waarom niet?
  15. Is er recent en representatief onderzoek beschikbaar aangaande de werking van de in Groningen toegepaste luchtwassers? Bent u bereid om op bedrijfsniveau in kaart te laten brengen wat het verschil is tussen de geclaimde afvang van stikstof en fijnstof, en de werkelijke uitstoot? Zo nee, waarom niet?
  16. Hoe verstandig acht u het dat in de nieuwe salderingsregels de dierrechten zijn losgelaten, nu (opnieuw) blijkt dat er nogal eens gefraudeerd wordt met de stalbezetting? Bent u bereid om, indien het Rijk dit niet oppakt, een provinciaal systeem van dierrechten te ontwikkelen, teneinde meer controle te krijgen over het aantal veedieren in onze provincie?
  17. In het huidige stikstofdebat wordt de hoop gericht op technologische ‘oplossingen’, zoals nog betere emissie-arme stallen en aangepast voer. Toch blijkt keer op keer dat met deze technologie niet de beloofde resultaten worden behaald (falende luchtwassers) en de voer- en agrarische sector geeft zelf aan dat het ‘voerspoor’ waarschijnlijk niet tot aanzienlijke verlaging gaat leiden[2]. Bovendien leiden de maatregelen bijna altijd tot nog slechter dierenwelzijn. Waarom is het College niet veel kritischer op deze ‘oplossingsrichtingen’, en waarom worden deze kunstgrepen niet bij voorbaat al uitgesloten, omdat het effect zeer onzeker is? Met andere woorden, bent u bereid om de stikstofcrisis op te lossen met maatregelen die 100% bewezen effectief zijn, zoals verkleinen van de veehouderij, limieten stellen aan het aantal dieren dat toegestaan is onze provincie, en forse uitbreiding van natuurgebieden en verbindingszone’s?

Met vriendelijke groet,

Ankie Voerman

Partij voor de Dieren

[1] https://www.groene.nl/artikel/de-cijfers-zijn-wat-diffuus

[2]https://www.nieuweoogst.nl/nieuws/2019/12/06/stikstofvoerspoor-makkelijker-gezegd-dan-gedaan?fbclid=IwAR3Y6l3Hy3TtlLtNDkfaNOmpxEPZ15E1Qaz8bz8jV88hfKNADlMjwC8tmXs

Indiendatum: dec. 2019
Antwoorddatum: 18 feb. 2020

U kunt de antwoorden hier inzien.