Schrif­te­lijke vragen inzake bomenkap

Indiendatum: apr. 2019

Geacht College,

Op 31 januari jl. uitte oud-directeur van Staatsbosbeheer (SBB) Frits van Beusekom ernstige zorgen over het beheer van bossen door SBB [1]. Volgens Dhr. Van Beusekom is beheer veranderd in roofbouw, sinds de terrein beherende organisaties (tbo's) meer geld moeten verdienen. SBB geeft in een reactie [2] aan dat de bosbenutting en kaalkap voor verjonging op verantwoorde wijze gebeurt. In Groningen beheert SBB 70% van het NNN. Op 10 april j.l. gaf Natuurmonumenten te kennen voorlopig te stoppen met het kappen van bomen [3] naar aanleiding van de ontstane onrust.

Uit het televisieprogramma ‘De Monitor’ van 31 maart j.l., en het bijbehorende onderzoek, werd duidelijk dat er bij provincies weinig zicht is op kap en aanplant van bos, en dat er nauwelijks plannen zijn voor actief bosherstel: “Gert-Jan Nabuurs van Wageningen University & Research betwijfelt of de ambities van provincies ook werkelijkheid worden. ‘In de praktijk zie je dat de aanplant van bos veel te langzaam gaat. Dat compenseren, het vinden van locaties waar je dat nieuwe bos kan aanleggen, dat duurt erg lang. Dat komt in allerlei ruimtelijke ordening-procedures vast te zitten. En na 5 of 10 jaar is men allang vergeten dat dit nog moest.’ “[4]

De oppervlakte bos in Nederland is sinds 2013 gemiddeld jaarlijks met 1350 ha. afgenomen [5]. Een van de hoofdoorzaken is het omvormen van bos naar andere natuurtypen, ten behoeve van biodiversiteitsherstel. In Groningen verdwijnen daarnaast ook grote percelen bos door kap van productiebossen waarvan de subsidietermijn is verstreken, waarna de grond (weer) in gebruik wordt genomen als landbouwgrond.

Vanuit het uitgangspunt van biodiversiteitsherstel kan het nuttig zijn om bos te kappen, echter de afname van het bosoppervlak is strijdig met de klimaatintenties om meer CO² vast te leggen en het bosoppervlak te vergroten. Voor omvorming van bos in N2000 gebieden bestaat momenteel geen herplantplicht.

Graag stellen wij u de volgende vragen:

1. Wat is uw visie op het bovengenoemde spanningsveld tussen biodiversiteitsherstel en klimaatinspanningen? In hoeverre speelt dit volgens u ook in onze provincie? Welke oplossingen ziet u als kansrijk om zowel te voldoen aan de instandhoudingsverplichtingen en tegelijkertijd (elders) meer bos aan te planten?
2. Bent u bereid om in het coalitieakkoord vast te leggen dat er een provinciale bosvisie wordt opgesteld, waarin o.a. (ruimtelijke) maatregelen kunnen worden vastgelegd om het areaal bos in Groningen actief uit te breiden? Zo nee, waarom niet?
3. Bent u het met ons eens dat bij kap voor omvorming naar andere natuur het wél wenselijk zou zijn om een herplantplicht in te voeren? Zo ja, bent u bereid om dit met het Rijk op te nemen zodat dit in Europees verband wordt opgepakt?
4. Op welke wijze wordt de provincie geïnformeerd over kapwerkzaamheden in de bossen van Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en Groninger Landschap en bent u van mening dat u voldoende overzicht kunt houden op de totale afname aan bosvolume? Kunt u aangeven hoeveel ha. Gronings bos nog in de planning staat om gekapt te worden, en hoeveel ha. aanplant voorzien is? Zo nee, waarom zijn deze gegevens niet bekend bij u, en bent u bereid een systematiek op te zetten waarmee het bosvolume wel structureel gemonitord kan worden?
5. Bent u van mening dat er ook in Groningen kaalslag en verschraling van de natuur door houtoogst optreedt? Zo ja, in welke gebieden? Zo nee, waarop baseert u dit?
6. Bent u van mening dat de huidige ontheffingsprocedures voor de tbo’s bij houtoogst en bosverjongingswerkzaamheden voldoende bescherming bieden tegen onnodig verlies van bomen? Zo ja, kunt u dat toelichten? Zo nee, acht u het wenselijk dat er nieuwe, strengere normen voor houtoogst worden opgesteld en bent u bereid hierover in gesprek te gaan met de tbo’s?
7. Hoe waarborgt u dat bij kap binnen het NNN de wettelijk geldende normen voor duurzaam bosbeheer en de regels uit de Gedragscode Bosbeheer, worden gehandhaafd? Op welke wijze en door wie worden deze getoetst?
8. Kunt u aangeven hoe de verhouding productiebos-natuurbos in Groningen is? Acht u het wenselijk dat meer productiebos wordt omgezet naar natuurbos (zowel grotere bosgebieden als solitaire, kleinere productiebosjes)? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen?
9. Hebben tbo’s het recht natuurbos naar eigen inzicht om te zetten naar productiebos/multifunctioneel bos? Zo ja, ziet de provincie er op toe dat het NNN hier niet onder lijdt en welke voorwaarden worden hier aan verbonden? Zo nee, op welke wijze en door wie wordt bepaald hoe en óf natuurbos kan worden omgezet in productiebos/multifunctioneel bos?
10. Ziet u mogelijkheden om de kap van de productiebossen met eindigende subsidietermijn een halt toe te roepen? Zo ja, wat zijn uw mogelijkheden?
11. Kunt u aangeven hoe vaak en bij welke houtkapprojecten u vrijstelling van de herplantplicht heeft gegeven en met welke reden?
12. Bent u bereid om a. een subsidieregeling in het leven te roepen voor de aanleg van natuurbos, en b. de aanleg van bos toe te voegen als officiele taak van tbo’s?
13. Kunt u aangeven of er hout uit de Groninger NNN-bossen als biomassa wordt benut en zo ja, voor welke toepassingen?

Bij voorbaat dank ik u voor uw antwoord.

Met vriendelijke groet,

Ankie Voerman,

Partij voor de Dieren

[1] https://nieuwsbladdekaap.nl/lokaal/zware-kritiek-van-oud-directeur-staatsbosbeheer-op-houtkap-545338

[2] https://www.staatsbosbeheer.nl/over-staatsbosbeheer/nieuws/2019/02/reactie-op-kritiek-op-ons-bosbeheer

[3] https://www.natuurmonumenten.nl/nieuws/natuurmonumenten-gaat-gesprek-aan-met-leden-over-kapbeleid

[4] https://demonitor.kro-ncrv.nl/artikelen/trend-van-ontbossing-zet-door-in-nederland

[5] https://www.wur.nl/nl/nieuws/Ook-in-Nederland-vindt-ontbossing-plaats.htm