Schriftelijke vragen inzake bestrijden invasieve diersoorten

Vragen
Schriftelijke vragen inzake bestrijden invasieve diersoorten

Vragen Antwoorden

Indiendatum: aug. 2019

Betreft: Statenvragen van de Partij voor de Dieren Statenfractie Groningen aan het college van GS ex artikel 46 RvO betreffende het bestrijden van invasieve diersoorten.

In een artikel in het Dagblad van het Noorden van 29 juli jl. staat dat de provincie als verantwoordelijke overheid afspraken heeft gemaakt met andere overheden over de bestrijding van dieren en planten die in Nederland van oorsprong niet thuis horen. In het artikel worden met name de wasbeer, wasbeerhond en de rosse stekelstaart genoemd[i], allen dieren die op de Europese Unielijst[ii]voorkomen. Vanuit Europa geldt er voor landen een plicht om in de natuur aanwezige populaties van exoten op te sporen en te verwijderen. En als dat niet lukt om de populatie zodanig te beheren dat verspreiding en schade zoveel mogelijk wordt voorkomen. Tegelijkertijd wordt er de ruimte gelaten om prioriteiten te stellen[iii]. Bij diverse soorten wordt aangegeven dat het veel inzet kost om ze op te sporen, en dat afgewogen moet worden of het middel niet erger is dan de kwaal. In Groningen en Drenthe zijn in het verleden regelmatig wasbeerhonden gesignaleerd, en zover ons bekend één maal een wasbeer (in Drenthe). Van een waarneming van een rosse stekelstaart is ons niets bekend.

De rosse stekelstaart,oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika, werd in Europa populair in watervogelcollecties. Ontsnapte stekelstaarten en hun nazaten broeden vanaf 1973 in ons land.
De landelijke aantallen namen maar langzaam toe, tot rond een tiental broedparen, en lijken sinds ongeveer 2010 niet verder te groeien. Succesvolle broedgevallen zijn schaars. De verspreiding blijft beperkt tot enkele plekken in vooral west-Nederland. De enige reden waarom
de soort op de Europese Unielijst staat is omdat hij zich genetisch kan vermengen met de witkopeend die in Zuid Spanje voorkomt. Vermenging op gevaarlijke schaal tussen de “Nederlandse” stekelstaart en de Zuid-Spaanse witkopeend is, vanwege de kleine stabiele of zelfs
krimpende en niet zelf-bedruipende nederlandse populatie Rosse Stekelstaarten, zéér onwaarschijnlijk. Daarbij zijn de rosse stekelstaarten in Nederland overwegend standvogels en is de
afstand tot Zuid-Spanje een moeilijk te nemen obstakel.

Wij stellen u graag de volgende vragen.

Kunt u toelichten hoe de overeenkomst met de terreinbeherende organisaties, gemeenten en waterschappen in elkaar steekt en van welke duur deze zijn, en waarom u voor deze optie heeft gekozen? De afspraken zijn vrijwillig, hoe verhoudt dit zich tot de verplichtingen vanuit de wetgeving en de door u uitgesproken mogelijkheid tot provinciale aanwijzingen?
Bent u bevoegd om bij te verwaarlozen schade of overlast, te besluiten om niet tot bestrijding over te gaan, of volgen er dan sancties vanuit het Rijk c.q. Europa? Welke rol heeft u in het bepalen of de ‘schade’ groot genoeg is om tot bestrijding over te gaan, en of de kosten van de bestrijding wel opwegen tegen deze vermeende schade?
Zijn de drie bovengenoemde diersoorten de enige drie die (vooralsnog) onder de afspraak ‘Exit invasieve exoten’ actief aangepakt worden? Zo nee, welke diersoorten nog meer en op grond waarvan?
In hoeverre kan en zal er überhaupt sprake zijn van een invasie van de wasbeer en de wasbeerhond, kunt u per soort een onderbouwde prognose geven? Gaat het bij eventueel aanwezige wasberen om ontsnapte dieren of om wilde exemplaren die vanuit Duitsland zijn gekomen?
Kan het college aangeven of, en in welke mater, er sprake is van schade aan natuur of in het wild levende dieren doorwasberen en wasbeerhonden in Groningen?
U heeft volgens het artikel in het DvhN de bestrijding van de wasbeer, de wasbeerhond en de rosse stekelstaart uitbesteed aan de Wildbeheereenheden. Klopt het dat bij de waarneming van één van deze drie soorten onmiddellijk gekozen zal worden voor afschot en zo ja, waarom wordt die keuze gemaakt en waarom worden er geen diervriendelijke methoden gekozen? Hoe zwaar weegt het kostenaspect in de keus tussen doden en bijvoorbeeld wegvangen voor opvang?
Uit cijfers in Duitsland blijkt dat ondanks een intensieve bejaging het aantal wasberen alleen maar toeneemt.[iv]Volgens deskundigen zijn ze uiteindelijk niet te stoppen en zullen ze hun plek innemen in onze natuur. [v]Stichting AAP zegt dat de beste methode om het aantal dieren binnen de perken te houden waarschijnlijk het vangen, steriliseren en terugzetten van de dieren is. Bent u bereid naar die optie te kijken? Indien uw antwoord nee is, waarom niet?
Omdat het in Noord Nederland om een beperkt aantal dieren gaat, is het vangen en opvangen van de dieren een andere meer diervriendelijke mogelijkheid. St. AAP in Almere is één van de opvangcentra die daartoe bereid is. Bent u bereid deze optie met St. AAP, de Dierenbeschermingof andere opvangcentra te bespreken? Kunt u uw antwoord toelichten?
Naast het welzijn van de dieren zou een toenemende weerstand van de bevolking ten opzichte van de jacht een rol kunnen spelen. In Limburg is om die reden een besluit tot afschieten van de dieren teruggedraaid.[vi], [vii]Bent u bereid te inventariseren hoe de inwoners van Groningen denken over dodelijke jacht, en de uitkomst mee te nemen in uw beslissing?
Is de Dierenbescherming, als onderdeel van de FBE, geconsulteerd over de plannen voor eventueel afschot van de wasberen, wasbeerhonden en de rosse stekelstaart? Zo ja, wat is het standpunt van de DB? Zo nee, waarom niet?
Is de rosse stekelstaart al eens in het wild waargenomen in onze provincie, zo ja, waar? En wat heeft men met dit gegeven gedaan? Zijn er broedgevallen bekend in Noord Nederland?
Bent u het met ons eens dat er tenminste bewijs moet zijn voor vermenging van de Zuid Spaanse eend met het kleine aantal rosse stekelstaarten in ons land c.q. onze provincie? Bent u indien dit bewijs niet voorhanden is dan bereid en bevoegd om eventueel waargenomen dieren met rust te laten? Zo niet, waarom niet? Als u toch gaat ingrijpen, bent u dan bereid de dieren te vangen en een tweede leven te gunnen in een geschikte opvang voor deze vogels? Graag een gemotiveerd antwoord.
U heeft bij meerdere gelegenheden aangegeven dat de capaciteit voor toezicht in de Groninger natuur niet al te ruim in haar jasje zit.Kunt u aangeven hoeveel extra menskracht en budget gemoeid zijn met het opsporen en beheren van de in Groningen voorkomende ‘invasieve’ dierlijke soorten?