Schrif­te­lijke vragen inzake de gevolgen van de afval­wa­ter­lekkage NAM in Farmsum

Indiendatum: 1 jun. 2024

Betreft: Schriftelijke vragen van de Partij voor de Dieren aan het college van GS ex artikel 67 RvO betreffende de gevolgen van de afvalwaterlekkage NAM in Farmsum

Geacht College,

Op 27 mei j.l. berichtte de Volkskrant over de nasleep van de lekkage van zwaar vervuild afvalwater van de NAM in Farmsum[1].

Uit het artikel:

‘Op zondag 3 maart kwam ‘enkele honderden kuubs water’, bedoeld om in Borgsweer onzichtbaar in de diepte te verdwijnen, aan de oppervlakte in het kanaal van Farmsum, ....vervuild met ‘zout, metalen, koolwaterstoffen (zoals benzeen, tolueen) en andere stoffen’. Hans Vijlbrief, demissionair staatssecretaris van Mijnbouw, berichtte afgelopen week aan de Tweede Kamer dat uit een analyse van genomen monsters blijkt dat een ‘verdere sanering’ nodig is. Het kanaal ligt in het dorp, en de kinderen zwemmen er in.’

Op 22-01-2024 zijn er door diverse fracties reeds vragen gesteld aan het College over de injectie van het afvalwater uit Farmsum, dat plaats vindt in Borgsweer. Wij refereren hieronder aan enkele antwoorden (13-02-2024, dossier K21761).

Wij stellen u graag de volgende vragen.

1. In antwoord op vraag 5 zegt GS :

“Het SodM heeft op 30 mei 2023 een rapport uitgebracht waarin zij vaststelt dat ‘er op basis van de uitgevoerde studie, monstername en inspecties op dit moment geen sprake is van grotere of nieuwe risico’s voor mens en milieu rondom de waterinjectie in Borgsweer dan ten tijde van de vergunningverlening voorzien waren. In de onderzoeken die in deze rapportage beschreven staan komen geen overtredingen van de vergunning naar voren.’”

Is het College, na de recente lozing in Farmsum en de reactie van Dhr. Vijlbrief, er nog steeds van overtuigd dat er geen sprake is van grotere of nieuwe risico’s voor mens en milieu, meer specifiek voor de bewoners van Farmsum? Zo ja, hoe rijmt GS dit met de noodzaak van sanering?

2. In antwoord op vraag 8 zegt GS:

“In een normale situatie zouden alle onderdelen van het proces van verwerken (opslag, transport en injectie) van het afvalwater onder toezicht en vergunningverlening van de Provincie zijn uitgewerkt in de juiste vergunningen. Ook het toezicht op de uitvoering hier is dan vastgelegd bij de Provincie. Toch heeft de NAM géén vergunning en heeft deze ook niet aangevraagd voor het laatste gedeelte van het proces: de injectie van het verontreinigde water.”

Is onze conclusie juist dat een vergunning van de provincie vereist is voor het transport van het afvalwater, en dat de NAM die vergunning nog steeds niet heeft? Zo ja, is er een vergunningtraject gestart en per wanneer kan dit worden afgerond?

3. Bent u het met ons eens dat het zonder vergunning lozen van dit naar gebleken gevaarlijke afval (want sanering vereist) een ernstige overtreding is en dat dit consequenties moet hebben? Zo ja, welke stappen gaat GS ondernemen om deze situatie op te volgen? Wat is het tijdspad hiervoor? Zo nee, waarom niet?

4. In een ander krantenartikel[2] lezen we dat de politie in Borgsweer een ‘geheimzinnig netwerk van leidingen dat niet volledig in kaart kan worden gebracht’ ontdekte. In antwoord op vraag 6 zegt GS: Het verontreinigde afvalwater wordt opgeslagen in tanks op het terrein van het tankenpark nabij Delfzijl om daarna vervoerd te worden richting de injectie-installatie in Borgsweer. Al deze activiteiten zijn vergunningsplichtig en vallen, naar ons weten, onder Provinciale bevoegdheid.

Blijkbaar is niet volledig bekend welke leidingen er lopen. Heeft de Provincie desondanks deze vergunning afgegeven?

a) Zo ja, hoe verklaart u dat er een vergunning is verleend voor transport terwijl niet bekend is waar dit transport plaats vindt?

b) Zo nee, bent u het met ons eens dat het zonder vergunning transporteren van dit naar gebleken gevaarlijke afval een ernstige overtreding is en dat dit consequenties moet hebben? Welke stappen gaat GS ondernemen om deze situatie op te volgen? Wat is het tijdspad hiervoor?

6. Wat zijn de consequenties van deze lozing van gevaarlijk afval voor de gezondheid van de omwonenden, de natuur, de bodem en de dieren? Indien dit niet bekend is, bent u van zins om hier onderzoek naar te (laten) doen?

7. Is er sprake van verspreiding van gevaarlijke stoffen die niet meer gesaneerd kunnen worden en die hier of elders hebben geleid of kunnen leiden tot slachtoffers of aantasting van de natuur?

In afwachting van uw antwoord,

met vriendelijke groet,

Stijn ten Hoeve

^[1] https://www.volkskrant.nl/columns-van-de-dag/over-vloeibaar-afval-van-de-nam-blauw-met-stukken-dat-opdook-in-een-gronings-dorp

[2] https://www.volkskrant.nl/columns-van-de-dag/een-van-de-dystopische-bevindingen-van-de-politie-niemand-weet-wat-in-borgsweer-in-de-diepte-verdwijnt~b3c4d443/