Vergunning RWE kolen­cen­trale ten onrechte vergund

De Partij voor de Dieren twijfelt aan de legitimiteit van de door de provincie Groningen in 2007 verleende milieuvergunning voor de kolencentrale van RWE. De statenfractie stelt vandaag schriftelijke vragen aan het college van Gedeputeerde Staten naar aanleiding van een verontrustend rapport van milieuorganisaties over de uitstoot van kwik door de kolencentrale van RWE in de Eemshaven.

Fractievoorzitter Kirsten de Wrede zegt hierover: “Wij zijn met name geïnteresseerd in de milieuvergunning van de kolencentrale omdat het college eerder dit jaar op schriftelijke vragen over de uitstoot van kwik door deze kolencentrale in de Waddenzee nog reageerde alsof er helemaal niets aan de hand was. En nu lezen wij dat de vergunning mogelijk strijdig is met de minimalisatieverplichting voor de uitstoot van kwik.” De vergunning had nooit mogen worden afgegeven omdat hij strijdig is met de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Habitatrichtlijn.

Op 27 november dit jaar hebben diverse organisaties, waaronder Stichting Natuur & Milieu, Greenpeace, Waddenvereniging, Stichting Natuur en Milieufederatie Groningen een brandbrief naar staatssecretaris Mansveld van het ministerie van Infrastructuur en Milieu gestuurd, met daarbij een verontrustend rapport over de aangetroffen niveaus van kwik in de Waddenzee en Noordzee. In een andere bijlage bij deze brief wordt de legitimiteit van de door de provincie Groningen in 2007 aan RWE verleende milieuvergunning voor de kolencentrale in twijfel getrokken.

Het door de Radboud Universiteit Nijmegen (RUN) uitgevoerde onderzoek naar de kwaliteit van het oppervlaktewater, sediment en levende organismen in de Waddenzee, schetst een alarmerend beeld over de aangetroffen hoeveelheid kwik in zeehonden, vogels, vis, eieren en sediment. De normen hiervoor worden fors overschreden terwijl Nederland zich in diverse internationale verdragen heeft gecommitteerd om de uitstoot van kwik te minimaliseren. De Waddenzee als beschermd gebied moet volgens de KRW richtlijnen uiterlijk in 2015 de status “goed” hebben bereikt.

Kwik is een bijzonder giftig metaal dat grote schade kan aanrichten in ecosystemen. Een te hoog gehalte in het milieu leidt onder meer tot ontwikkelingsstoornissen van het zenuwstelsel en een verminderd reproductiesucces door de gehele voedselketen heen. Er is daarnaast een sterk vermoeden dat kwik ook het immuunsysteem kan aantasten waardoor er een verminderde weerstand tegen infectieziekten kan ontstaan. Recentelijk zijn er vele dode zeehonden in de Waddenzee aangetroffen, waarbij een virusinfectie als een belangrijke oorzaak voor de sterfte wordt genoemd.

Daarnaast wordt in het onderzoek van de RUN melding gemaakt van te hoge concentraties kwik in vis en zeezoogdieren in de Noordzee. Ook elders in de wereld worden veel te hoge concentraties in vissen gemeten. Kirsten de Wrede: “Je vraagt je af wat dit betekent voor mensen die regelmatig vis eten. Wij mensen staan aan de top van de voedselketen, en het is met name daar waar kwik zich ophoopt en de schade het grootst is”.

Opmerkelijk is verder dat tot het jaar 2005 er sprake lijkt van een gestage afname van de gemeten hoeveelheid kwik in het Waddenmilieu. In 2005 is die trend echter tot stilstand gekomen. In datzelfde jaar zijn er een aantal grote bronnen van kwik bijgekomen zoals de nieuwe kolencentrales van RWE, E.ON en GDF. De laatste twee in Rotterdam en RWE in de Eemshaven direct aan de Waddenzee. De vergunning voor de kolencentrale van RWE biedt ook bijzonder veel ruimte voor de uitstoot van kwik in het milieu: over een periode van 30 jaar mag er 3.856 kg worden uitgestoten. Dit is meer dan de totale kwikemissie van 5 bestaande Nederlandse kolencentrales bij elkaar. Dit is ook meer dan de vele Duitse bronnen samen die op of via de Eems kwik lozen. Volgens Rijkswaterstaat leidt de uitstoot van deze ene centrale al tot circa 2% verhoging van kwik in levende organismen en vogels in het gebied.

Volgens recent Duits onderzoek van de gemeente Borkum ("Kritik des Quecksilbergutachtens für das Kohlekraftwerk Eemshaven") komt een groot deel van de kwikuitstoot door stroming en windrichting in het Duitse deel van de Waddenzee terecht. Het is ook in dit deel van de Waddenzee waar de eerste dode zeehonden zijn aangetroffen. Op 30 september 2013 heeft de Partij voor de Dieren hier ook al schriftelijke vragen over gesteld, maar het College zag toen geen aanleiding om maatregelen te treffen naar aanleiding van de onderzoeksresultaten.

Dat het ook anders kan blijkt wel uit de situatie in de Verenigde Staten. Er is daar voor 2016 een veel strengere norm met betrekking tot kwikuitstoot vastgelegd en er zijn nu al 100 centrales die aan deze veel strengere normen voldoen. “Het argument dat het College altijd hanteert als het om de uitstoot van kwik door RWE gaat, namelijk dat RWE de best bestaande technieken toepast om de emissie te beperken, lijkt dan ook niet langer op te gaan. Dit is dan ook één van de vragen die wij het College nu voorleggen”, aldus de Wrede.

Lees hier de schriftelijke vragen.