De zondebok vogelvrij verklaard

Vossen worden ten onrechte verantwoordelijk gesteld voor de achteruitgang van de weidevogelstand terwijl het handelen van de mens zelf de belangrijkste oorzaak is.

Vorige week werd het nieuwe beheerplan van de Fauna Beheer Eenheid (de jagers) besproken in de Statenvergadering van de provincie Groningen. In dit plan voorstellen om nog meer vossen te doden en kraaien te gaan vangen in kooien om ze vervolgens te doden. Men beroept zich bij dit beheren (doden) van dieren op de wet. In de handen van de jagers een krachtig wapen. Of eerder een excuus om zich te amuseren in de buitenlucht, de natuur als pretpark voor jagers?

Als belangrijkste reden om vossen en kraaien te elimineren wordt aangevoerd dat de weidevogel-aantallen achteruit stormen. Sinds 1960 is het aantal boerenland-vogels met 60 tot 70 procent teruggelopen, en ziet men steeds minder grutto’s, kieviten, veldleeuweriken en wulpen. De vraag is echter of voor deze vrije val andere (roof)dieren als schuldigen kunnen worden aangewezen. Of moet de soort Homo Sapiens (de mens) wellicht als enige de hand in eigen boezem steken en niet het geweer maar de ploeg ter hand nemen?

Zondebok

Het begrip zondebok is de benaming voor de ’ander‘ die gedood wordt voor iets waarvoor hij of zij niet verantwoordelijk is. Het symbool komt uit de bijbel. De zondebok, een ram, die symbolisch alle zonden van het volk Israël moest overnemen om vervolgens letterlijk de woestijn ingestuurd te worden om te sterven.

Is die ’ander‘, de vos of de kraai in dit geval, de lijdende zondebok van het faunabeheerplan 2019-2024 van de provincie Groningen? Vervloeken wij hen door onze fouten aan hen toe te wijzen, om ze vervolgens de dood in te jagen? Een motie die opriep deze ‘zondige’ dieren met rust te laten behaalde geen meerderheid. De Partij voor de Dieren, de SP en een paar leden van het Forum voor Democratie waren de enigen die weigerden hun vloek te leggen op onschuldige dieren.

De vos is het haasje

De vos is al jaren het haasje. Vogelvrij en massaal gedood. In 2018 werden in onze provincie 749 vossen gedood. In het nieuwe Fauna Beheerplan wordt om uitbreiding van de mogelijkheden gevraagd. Vooral qua tijdvak.

Dat terwijl er geen enkel substantieel bewijs is, dat de vos schuldig is aan de neergang van de weidevogels of dat vossenjacht ook maar enigszins bijdraagt aan de overlevingskansen van de grutto e.a.. De jagers vragen om een uitbreiding van de jachtperiode tot eind juni, hetgeen er toe gaat leiden dat dragende, zogende en jonge vossen worden afgeschoten èn ouderloze welpjes sterven van de honger.

De kraaien blazen de kraaienmars

Als de jagers hun zin krijgen, en daar heeft het vanuit de politiek gezien alle schijn van, dan zullen veel kraaien op een gruwelijke wijze om het leven worden gebracht. De faunabeheereenheid vraagt om het verlenen van een ontheffing voor het gebruik van kraaienvangkooien. Het vangen en daarna doden van vogels op deze manier levert veel stress, pijn en doodsangst op. Ook kunnen broedende, voedende en beschermde vogels in deze kooien terecht komen.

De schuldvraag

Natuurlijk pakken vos en kraai hun deel van het broedsel van de weidevogels. Naar hun aard… Maar waar ging het nu echt mis? De Vogelbescherming legt de schuldvraag zeer terecht bij de mens neer: “Als er voldoende geschikt leefgebied is voor weidevogels en hun kuikens dan is predatie geen gevaar voor het voortbestaan van de soort. Met geschikt bedoelen we grote gebieden van voldoende kwaliteit voor voedsel, veiligheid en voortplanting. Dat zijn gebieden met voldoende hoge waterstand en met flinke stukken kruidenrijk grasland met veel insecten. Want fitte kuikens die makkelijk aan eten kunnen komen, kunnen zich langer verstoppen en hebben zo minder last van predatie. Een gruttokuiken dat opgroeit in kruidenrijk grasland heeft een veel grotere kans om als volwassen broedvogel terug te keren, dan een kuiken dat opgroeit in intensief raaigrasland. Kortom, de kwaliteit van het gebied waar weidevogelkuikens opgroeien, heeft grote invloed op hun overlevingskansen op korte én lange termijn.”

Met name de intensivering van de landbouw heeft geleid tot de massale achteruitgang van de boerenland-vogels. Lage waterstanden, eentonige raaigrasweilanden. De mens, die alle robuustheid en levenskracht uit het platteland heeft gezogen. Een mishandeld platteland, waar geen ruimte meer is voor natuur, een plek waar alles draait om de hebzucht en het genot van die ene soort. De mens die er bekend om staat om niet de hand in eigen boezem te steken, maar die - als er ook maar iets mis lijkt te gaan - altijd zoekt naar een zondebok. Nu zijn de roofdieren en de (roof) vogels aan de beurt. De enige juiste wijze om de weidevogel te redden is de vloek te doen keren. Het raaigras in de ban, de kruidenrijke graslanden terug! De waterstand weer op een natuurlijke hoogte! Stoppen met het doden van het voedsel voor de kuikens (insecten) door pesticiden. Niet het geweer, maar de ploeg. Niet doden, maar tot leven brengen!