Tracékeuze omlegging N355 bij Noord- en Zuidhorn

Statencommissie Economie & Mobiliteit
2 april 2008

Tracékeuze omlegging N355 bij Noord- en Zuidhorn

De Partij voor de Dieren wil eerst alle insprekers bedanken voor de tijd en moeite die zij hebben genomen. Het geeft aan dat hier een onderwerp aan de orde is dat veel beroering teweeg brengt. Er lijkt, gezien de verschillen die waren te horen, eigenlijk geen goede keuze mogelijk, in elk geval niet ten aanzien van alle bewoners. Rondwegen kunnen een positieve invloed hebben op de leefbaarheid van een dorp. Aan de andere kant – en dat is ook in dit geval zo – kan de relatie tussen het dorp en het omliggende landschap totaal vernietigd worden. In dat geval komt zo’n weg de leefbaarheid in het dorp niet ten goede. Binnen het dorp zijn dan wel positieve effecten te zien, daarbuiten gebeurt eigenlijk het tegenovergestelde.

Niet alleen de Regiovisie en het POP, maar ook alle verkiezingsprogramma’s van de hier aanwezige politieke partijen hebben één ding gemeen: ze roemen allemaal het open landschap. Helaas wordt door de aanleg van nieuwe wegen – en dat zijn er nogal wat – steeds meer groen omgezet in asfalt: Leek/Roden, Groningen/Winsum, Noordhorn. De Partij voor de Dieren vraagt zich af wanneer dit ophoudt. Ik wil dan ook graag weten wat de plannen van het College allemaal nog zijn met het landschap. Vanmiddag zei gedeputeerde Bleker dat ook bestaande wegen door de open ruimte, of soms zelfs door de EHS gaan en dat dit eigenlijk geen probleem hoeft te zijn. De bestaande wegen zijn over het algemeen erg goed ingebed in het landschap. Daar is bij de huidige variant 5B helemaal geen sprake van. Deze doorsnijdt het Rietdal en ook de hoge vaste brug is zelfs van verre niet over het hoofd te zien.

Het Rietdal is van groot maatschappelijk en cultuurhistorisch belang. Er is al veel gezegd over de rust en de ruimte die een plek bieden waar mensen kunnen onthaasten en die ook een prachtig leefgebied bieden voor dieren. Als er een quick scan wordt gedaan via het Natuurloket van het ministerie van Landbouw, is te zien dat er bijna veertig soorten broedvogels voorkomen, 24 soorten watervogels en allerlei insecten en reptielen. Andere dieren zijn eigenlijk niet goed onderzocht. De Partij voor de Dieren vraagt het College of het goed in kaart heeft gebracht welke diersoorten daar leven en hoeveel. Wij hebben de gegevens namelijk niet kunnen vinden. Als wordt gekeken naar de zoogdieren, hebben wij één basisstuk gevonden waar iets in staat over de zoogdieren in dit gebied, namelijk het Faunabeheerplan.

Hoewel ik niet altijd een groot vertrouwen heb in jagers, waag ik in dit geval eens een gokje. Volgens het Faunabeheerplan komen daar ontzettend veel zoogdieren voor, waaronder reeën. Als wordt gekeken naar het aantal aanrijdingen dat op dit moment in de omgeving van Noordhorn plaatsvindt, komt men al gauw op enkele tientallen volgens de Faunabeheereenheid. Over externe veiligheid gesproken. Het aantal aanrijdingen van reeën zal volgens het Faunabeheerplan onder meer toenemen bij een toename van de ondernomen voedseltochten en bij zoektochten naar nieuwe leefgebieden en territoria. Gisteren is de jacht op reebokken helaas weer geopend. Als oplossing ziet de Faunabeheereenheid echter, naast het doodschieten van de dieren, ook een aantal andere oplossingen, waarbij zij als eerste noemt: het ontsnipperen van leefgebieden. Met de rondweg wordt een grotere versnippering veroorzaakt, terwijl het beleid mede in het belang van de openbare veiligheid gericht zal moeten zijn op ontsnippering. De Partij voor de Dieren wenst van het College te vernemen waarom.

Te horen was dat de bewoners, met name aan de zuidkant van Noordhorn, niet staan te springen om variant 4A. Daar heeft de Partij voor de Dieren veel begrip voor, zeker wanneer men zich realiseert dat bij variant 4A een aantal huizen gesloopt gaat worden. Het is verschrikkelijk. Maar mag het individueel belang prevaleren boven algemeen belang? De Partij voor de Dieren vindt van niet. Ook bij variant 5B zijn persoonlijke en individuele belangen gemoeid. Te denken valt aan de agrarische bedrijven ten noorden van Noordhorn en de bedrijven op het bedrijventerrein ten zuiden van Noordhorn die getroffen worden. Kan het College aangeven in hoeverre zij goed in kaart hebben wat de planschades zijn die bij de verschillende varianten zullen optreden? Het is duidelijk dat Noordhorn zwaar verdeeld is over dit onderwerp.

Over twee zaken waren de bewoners het echter vrijwel allemaal eens. Ten eerste: er moest geen vijfarmige rotonde in het dorp komen. Daaraan is inmiddels gehoor gegeven. Een tweede punt waar bijna iedereen het over eens was, was dat er een aquaduct moest komen in plaats van een hoge vaste brug. Vorig jaar werd deze optie niet realistisch geacht vanwege de hoge kosten. Het zou gaan om iets van € 30 miljoen extra. Wat de Partij voor de Dieren betreft is het dat waard. Ik zou graag van het College willen weten of Gedeputeerde Staten bereid zijn om dit aquaduct nog eens goed te onderzoeken, zeker nu compensatiegelden van de Zuiderzeelijn hiertoe reële mogelijkheden bieden. Het aanleggen van een aquaduct zou namelijk een bijdrage kunnen leveren om een verscheurd dorp weer een beetje op één lijn te krijgen en brede maatschappelijke steun te krijgen voor een nieuwe weg. Mw. Meijndert gaf aan dat het landschap geen stem heeft. Als 5B wordt gekozen, dan zijn ook de dieren sprakeloos.

In tweede termijn

Niets staat de uitvoering van de 5B-variant nog in de weg, zo zei de gedeputeerde zojuist. Hij noemde daarvoor twee argumenten: ten eerste dat er grote kansen waren om landbouwgronden te verwerven en ten tweede dat er een globale strategische milieubeoordeling is, zodat een besluit-MER niet nodig is.

Volgens de Partij voor de Dieren staat er wel degelijk iets de uitvoering in de weg, namelijk het feit dat daar een heleboel soorten voorkomen. De gedeputeerde gaf aan niet precies te weten welke allemaal. Gezien het rapport van de Rekenkamer dat vanmiddag hier besproken is, waaruit blijkt dat de ecologische gevolgen pas in kaart worden gebracht als er al een politiek bestuurlijke keuze is gemaakt en men dus eigenlijk voor een voldongen feit wordt gesteld, gezien de ervaringen die er zijn met het Kieldiep, waarbij de provincie op de vingers is getikt door het openbaar ministerie èn gezien het hoge aantal vogelrichtlijnen en habitatrichtlijnen, staat er wel degelijk iets de uitvoering van 5B in de weg.