Rapport reken­kamer decen­tra­li­satie natuur­beleid

Het tempo van natuurherstel ligt nog steeds te laag. Zeker gezien het feit dat het laaghangend fruit als eerste geplukt is, zoals GS ook aangeeft in de brief bij de ingekomen stukken, en de verdere voltooiing van het Natuurnetwerk minder makkelijk zal zijn. Dat er 1 miljoen uit het natuurbudget naar het aardgasakkoord is gegaan vinden wij zeer afkeurenswaardig. De conclusies over de N2000 beheerplannen zijn toch weer teleurstellend. Er is een enorme vertraging ontstaan, terwijl zeker deze gebieden met de meest waardevolle natuur gebaat zijn bij snelle actie. Hoe langer er niks gebeurt, hoe meer er verloren gaat en hoe duurder en gecompliceerder het zal worden om de flora en fauna weer op niveau te krijgen.

De Partij voor de Dieren is groot voorstander van het optuigen van een stikstofbeleid. Op dit moment is er nauwelijks zicht op de cumulatie van stikstof- en ammoniakuitstoot van alle provinciale veehouderijbedrijven samen, juist omdat er bijna nooit een Nbwet vergunning hoeft worden afgegeven. Het behalen van natuurdoelen vraagt om adequaat overzicht, en vervolgens gericht provinciaal stikstofbeleid. Het in kaart brengen van de uitstoot van veehouderijen en geplande uitbreidingen, aangevuld met de andere grote stikstofbronnen verkeer en industrie, biedt de provincie de kans om gericht beleid te voeren. De PAS laat nog steeds op zich wachten, maar ook als de PAS in werking treedt is een eigen provinciaal stikstofbeleid nodig. Er is ook natuur buiten de N2000 gebieden die zwaar te lijden heeft onder stikstofneerslag, en juist in de gebieden op afstand van N2000 vinden grote ontwikkelingen plaats die zorgen voor meer uitstoot. Bovendien is verre van duidelijk of de PAS wel de gewenste oplossing gaat bieden en of de PAS de toets van Europa gaat doorstaan. Hier kunnen we niet op wachten, wij vragen om een pro-actieve houding! Dit is erg belangrijk, want er komt nog altijd te veel stikstof in de natuur. Die moet om verdere teloorgang van de natuur tegen te gaan, tenminste worden gehalveerd.

In relatie tot bovenstaande: In onze provincie ontbreekt een bestand waarin inzichtelijk gemaakt wordt welke soort en hoeveel dieren zich op de veehouderij bevinden, waar het bedrijf is gevestigd, welke vergunningen er lopen en van hoeveel uitstoot van ammoniak en fijnstof er sprake is. In Brabant, Gelderland, Limburg, Overijssel en Utrecht kent men het Bestand Veehouderij Bedrijven, waar deze informatie voor eenieder toegankelijk is gemaakt. Het is, mede gezien de Groninger schaalvergroting die Brabantse proporties aanneemt, belangrijk dat deze feiten bekend zijn en centraal opgeroepen kunnen worden, en bovendien voor burgers openbaar toegankelijk zijn. Nu is het bovendien zo dat met AERIUS niet gemakkelijk de bedrijfsspecifieke uitstoot berekend kan worden, als de uitstoot per bedrijf inzichtelijk gemaakt wordt, wordt dat ook voor burgers mogelijk. En waarom niet, het gaat hier toch niet om militair gevoelige gegevens??? Navraag bij de Omgevingsdienst leert verder dat er geen compleet centraal overzicht is van alle bedrijven met luchtwassers, en de handhaving hierop. Er zijn bovendien grote verschillen in controlefrequentie tussen de gemeenten. Wij vinden dit zeer problematisch. De provincie heeft natuurbeleid en leefbaarheid als kerntaken, maar er zijn geen algemeen geldende handhavingsprotocollen en sluitende provinciale overzichten. Hoe kan je dan beleid maken en handhaven? Waarom worden gemeenten niet verplicht om zowel de gegevens van de veehouderijen als de situatie en handhavingsactiviteiten inzake luchtwassers terug te rapporteren naar de provincie, die dit vervolgens bundelt.

Wij willen als laatste ten zeerste benadrukken dat verder vooruitschuiven van de termijn van afronden van de EHS, zoals Friesland en Drenthe doen, geen goede optie is. Het wordt dan nog moeilijker om de Europese doelstellingen te halen, er ontstaat dan gedonder met Brussel. De PvdD heeft zeer korte lijntjes met Brussel en wij verwachten dat Anja dan hoogstpersoonlijk op de deur komt kloppen. Kan de gedeputeerde toezeggen dat Groningen zich aan de termijn van 2021 bindt?

Wij hebben verder vooral veel vragen.

De meest dringende vraag is logischerwijs: wat gaat GS met de conclusies uit het rapport doen? Heeft GS mogelijk al ideeën om het mogelijke tekort van €6 miljoen te ondervangen? Kan er bijvoorbeeld 1 miljoen jaarlijks ruimte in de begroting gevonden worden tot 2020? Daar is momenteel in ieder geval ruimte voor. Dan worden de lasten gespreid. Verder vragen wij ons af of het mogelijk is een termijn te stellen aan gemeenten waarbinnen de bestemmingsplanwijziging EHS moet zijn doorgevoerd? Gaat GS dat regelen? In reactie op de antwoorden op de vragen van GroenLinks: Naast Lieftinghsbroek is ook Drentsche Aa stikstofgevoelig en Waddengebied licht stikstofgevoelig, waarom zijn deze onbenoemd gebleven in de antwoorden? Komen in de nabijheid van deze gebieden geen uitbreidingen voor? Zijn er afspraken met Duitsland gemaakt over Lieftingsbroek en evt. andere stikstof en ammoniakuitstoot die invloed kunnen hebben op Groningse natuur of viceversa?

Tot zover voorzitter.