Jaar­re­kening 2012

Voorzitter,
We spreken vandaag over de jaarrekening. Op zich is er op die jaarrekening weinig aan te merken. De cijfers kloppen, de provincie heeft een veilige financiële reserve. Alle resultaten zijn becijferd en in geld uitgedrukt. Hierdoor kennen we van alles de prijs, maar voorzitter, we krijgen geen inzicht in de waarde. De Provincie had volgens de Partij voor de Dieren verder moéten kijken dan euro’s en kijken wat er daadwerkelijk met onszelf en onze omgeving gebeurt; op korte en lange termijn. Want daarin zit de echte waarde van dingen.
Voorzitter, er waren heel veel mooie doelen gesteld voor 2012. Maar voorzitter, maar een groot deel is niet gehaald. juist de doelen die gesteld zijn op het gebied van duurzame energie, duurzame landbouw en natuur en milieu zijn niet gehaald of er is sprake van een forse onderbesteding, vanwege vertragingen met allerhande redenen. En dit is niet nieuw, voorzitter. Waarom lijken doelen telkens niet tijdig behaald te kunnen worden? Dat is een vraag die ons bezig houdt.

Natuur
Laat ik eens beginnen met natuur. In Nederland resteert nog maar 15 % van de oorspronkelijke biodiversiteit. In Europa is dat gemiddeld 50% en wereldwijd 70%. Nederland is hier het vieste jongetje van de klas. En deze provincie heeft te weinig gedaan om dat imago te verbeteren en sterk te investeren in natuur.
We moeten het in Groningen toch beter kunnen dan zoals het nu gaat? Groningen heeft unieke natuur dankzij bijvoorbeeld Waddenkustgebied en veel open landschap. Laten we dat koesteren en ons niet verschuilen achter beperkingen, niet verschuilen achter Rijksbeleid, maar zoeken naar mogelijkheden. Zodat we met recht kunnen zeggen dat er niets boven Groningen gaat, op àlle vlakken. Dat mensen graag op de fiets door onze provincie trekken, met fluitende vogeltjes, bloeiende bloemen en grazende koeien. Dat willen we toch zelf ook voor onze provincie?
De fractie van de Partij voor de Dieren is blij dat het budget voor monitoring vorig jaar is verhoogd. De monitoring van broedvogels en vegetatie zijn uitgevoerd en bodemfaunaonderzoek is uitbesteed. maar voorzitter, Hoe is het dan toch mogelijk dat er een onderbesteding was? En wat zijn daar dan de gevolgen van geweest? Hoe staat het met onze vegetatie, broedvogels en bodemfauna? De laatste rapportage De Toestand van Natuur en Landschap is al weer van enige jaren geleden. Is dit voldoende om goede vinger aan de pols te houden? Wij maken ons daarover grote zorgen.

Energie: terwijl Groningen de energieprovincie van Nederland wil zijn, blijken we slechts middelmatig, terwijl we juist willen uitblinken. We doen net als de rest van ons land veel meer van hetzelfde. Er zou wat de Partij voor de Dieren betreft veel minder geïnvesteerd moeten worden in conventionele energie, maar in een echte energietransitie. of beter nog, een energietransformatie. De Rekenkamer heeft dit beeld ook bevestigd in hun recente rapport. Wij vinden het erg jammer dat het niet gelukt is om 100.000 woningen energiezuiniger te maken. Crisis, moeilijke registratie, niet doorgaan van de ambitieuze energienorm. Inmiddels is er een nieuw plan. Maar waarom zou dit plan het wel gaan halen? We hebben immers nog steeds de crisis en de weinig ambitieuze energienorm.

Agrariërs
De doelen voor duurzame landbouw zijn net als de natuurdoelen niet gehaald. Er wordt wel aangegeven bij het onderdeel landbouw de provincie streeft naar een kwaliteitssprong in de landbouw, waarin gezonde bedrijfsvoering hand in hand gaat met dierenwelzijn, milieu, gezondheid, landschappelijke inpassing en grondgebondenheid. We hebben in het afgelopen jaar namelijk geen enorme groeistuip in biologische bedrijven gezien, maar een nieuwe boost voor megastallen. Je zou er haast om moeten lachen, als het niet zo in en in triest was.

De provincie zet in op gevolgen van GLB voor de grootschalige akkerbouw. Ten behoeve van leefbaarheid, vitaal platteland, sociaal economische vitaliteit e.d. Waarom niet juist herziening van het GLB aangrijpen om duurzame, kleinschalige landbouw, biologische landbouw te stimuleren? Niet meer van hetzelfde. Niet Meer maar Minder!

Dierenwelzijn
Soms lijkt een doel helemaal vergeten te zijn. Binnen de vernieuwing van de landbouw zou dierenwelzijn een belangrijk aspect zijn. Maar er is nergens ook daadwerkelijk gebleken dat dierenwelzijn een belangrijke rol speelt bij beleidskeuzes. Er zijn geen concrete doelstellingen voor dat begrip dierenwelzijn geformuleerd. We weten dus ook niet of gewenste resultaat bereikt is.
Jaarrekening zelf laat te weinig zien wat er gebeurt met degenen die de provincie grotendeels bevolken. Er zijn meer dan tien keer zoveel gehouden dieren als mensen in onze provincie en dan zijn dus de wilde dieren nog niet meegeteld. Toch gaat bijna alles over geld en mensen. Het woord ‘dier’ komt in de programmarekening nauwelijks voor! Ja, toch, bij Partij voor de Dieren… en een maal bij hoofdstuk landbouw. Terwijl dieren wel zonder ons kunnen, kunnen wij niet zonder hen en het zou mooi zijn als we als de provincie laat zien dat wij alle levende schepsels erkennen, door minstens apart in de jaarrekening weer te geven wat er gedaan is op dierengebied. Nu zult u misschien weer zeggen dat we daar niet over gaan, maar bij een recent debat bleek wel dat dit echt anders ligt. Wij vinden bijvoorbeeld niets terug over de twee gesubsidieerde dierenopvangcentra. Zoals al eerder gezegd, kan dit een keuze zijn van de provincie Groningen en kan zij dit tot haar taak maken, zonder dat de wet haar dit verplicht, maar gewoon omdat wij besluiten het belangrijk te vinden. Of is er te weinig op dit vlak gedaan om te benoemen?

Slot
Tot slot voorzitter, dit debat speelt zich af op een moment dat steeds meer mensen een naar gevoel in hun onderbuik hebben. Zekerheden vallen weg. Het vertrouwen in de bank, de munt, je werk, je hypotheek, je toekomst: dat vertrouwen wankelt. Zij zijn er niet meer zo zeker van dat alle mooie beloftes over de politieke agenda's de groei en de welvaart tot een ongekende hoogte zullen doen stijgen. Het vertrouwen van de burgers in hun bestuur is tot een dieptepunt gedaald. Daarvan moeten wij ons zeer bewust zijn. Er zullen ingrijpende koerswendingen moeten komen om dat vertrouwen terug te brengen.
Er wordt regelmatig verwezen naar het Rijksbeleid, externe partijen of naar de economische crisis. Maar voorzitter, we kunnen als provincie ons niet blijven verschuilen. Achter rijksbeleid, externe partijen of economische crisis. We moeten onze eigen verantwoordelijkheid nemen. We moeten Goede, groene en diervriendelijke keuzes maken. Heldere doelen formuleren en deze ook waarmaken. Voor Groningen. Dames en heren van het college, ik daag u uit.

Dank u.