Begroting 2008

Provinciale Staten
26 september 2007

Onderwerp: Begroting 2008

Voorzitter,

De Partij voor de Dieren is niet blij met deze Begroting 2008. Tijdens de Algemene Beschouwingen heeft de Partij voor de Dieren het College opgeroepen om ook serieus aandacht te schenken aan de bescherming van dieren, natuur en milieu en dit ook te vertalen naar de Begroting. Helaas is dit niet gebeurd. Wij missen verschillende punten op het gebied van CO2, energie, openbaar vervoer, glastuinbouw, landschap en natuur. Gezien de beperkte spreektijd beperk ik mij tot 2 punten.

Faunabeheer
Voorzitter, de provincie heeft € 257.000 uitgetrokken onder het kopje Natura 2000 en Flora- en
Faunawet. In de toelichting staat dat dit bestemd is voor onder meer duurzame bescherming en
ontwikkeling van soorten en gebieden. Hiermee wordt voor een groot deel het faunabeheer bedoeld.
Tijdens de Algemene Beschouwingen ben ik daar niet op ingegaan aangezien de evaluatie van het
faunabeheerplan nog niet naar de Staten was gestuurd. Inmiddels is dat wel gebeurd, hoewel de
status daarvan mij niet geheel duidelijk is. Er staat in de evaluatie dat de verleende ontheffingen noch
de evaluatie een wettelijke status hebben en niet aan de goedkeuring van de provincie worden
onderworpen.

De inhoud laat echter niets aan duidelijkheid te wensen over. Er wordt geen cent uitgegeven aan alternatieven. Er wordt nergens enige noodzaak tot beheer aangetoond en voor
dieren die geen enkele schade aanrichten, wordt toch maar op voorhand voorgesteld om ze dood te
schieten. De gedeputeerde, toen nog de heer Bleker, heeft op 24 november 2004 tijdens een
commissievergadering gezegd over het op voorhand verlenen van ontheffingen:
“Zo worden ingewikkelde lange procedures en ambtelijke last en belasting vermeden. Wel is het de
vraag wat er in de komende jaren van het Faunabeheerplan overblijft…”
Wat ervan overblijft, weten we inmiddels, namelijk helemaal niets! Daar komt nog bij dat het College
zich niet aan de afspraak heeft gehouden die zij op 24 november 2004 in de genoemde
commissievergadering heeft gemaakt. Zij heeft aan de Staten beloofd dat het Faunabeheerplan
geëvalueerd zou worden en dat het toegezonden zou worden aan maatschappelijke organisaties en
dat de evaluatie openbaar zou zijn. Er werd toen gezegd: “het lijkt een goede zaak wanneer dit een
openbare evaluatie is en dat mensen de gelegenheid hebben om daar hun zienswijze op kenbaar te
maken, zodat de commissie daar op een goede manier gebruik van kan maken.” Dat is niet gebeurd.
De inbreng van maatschappelijke organisaties is wel gevraagd, maar niet meegenomen in de evaluatie en de evaluatie is niet naar de commissie gestuurd.

De kwaliteit van de evaluatie is bovendien erg laag. Er wordt gezegd dat de gegevens voor 2006 niet volledig zijn en dat het niet mogelijk is om schadecijfers op te delen naar soorten, diersoorten en naar gewas. Ik stel voor dat het College vanavond naar de website van het Faunafonds gaat kijken. Daarop staan de exacte cijfers. Als je daar naar kijkt, blijkt dat voor al die diersoorten waarvoor een spiksplinternieuwe, heel ruime ontheffing wordt voorgesteld, mooie ronde bedragen zijn uitgekeerd in 2006: namelijk € 0,00 voor de fazant, ekster, haas, holenduif en meerkoet. Dat geldt eveneens voor roeken, spreeuwen, meeuwen, reeën, vossen en konijnen.

Met uitzondering van ganzen, smienten en knobbelzwanen is door geen enkele andere diersoort het
afgelopen jaar schade berokkend in de provincie Groningen. Met deze evaluatie en de onderbouwing
daarbij is het hele Faunabeheerplan geen cent meer waard en hoeven voor het faunabeheer geen financiële middelen in de begroting te worden opgenomen.

Ik zou daarom graag van het College precies willen weten hoeveel geld uit het potje Natura 2000 en de Flora- en Faunawet bestemd is voor het faunabeheer.

Hoeveel extra middelen zet de provincie in voor alternatieve schadebestrijding en hoeveel zet de provincie in voor handhaving? Dat laatste noem ik met name naar aanleiding van een rapport van de Rekenkamer dat vrij recent over de handhaving is verschenen van natuurwetgeving.

Voorzitter, ik maak nog maar kort deel uit van de Provinciale Staten, maar in die paar maanden ben ik al
enkele malen onaangenaam verrast door het meewerken van de provincie aan
megavarkensstallen en zeer recent door de medewerking aan een gigamelkveebedrijf. Sinds POP-2 is
vastgesteld is ons steeds verzekerd dat de boel op slot zit: “Maakt u zich geen zorgen, er komen geen
nieuwe bedrijven bij!” Steeds blijkt het tegendeel. Het College lijkt groei, kostprijsverlaging en
schaalvergroting belangrijker te vinden dan het zich inzetten voor het Groninger gezinsbedrijf. Ik noem
een paar cijfers. In 1980 hadden we in heel Nederland 10 miljoen varkens op 44.000 varkensbedrijven.
Nu hebben we iets meer dan dat aantal op nog 9.000 bedrijven. Dat zijn 35.000 bedrijven minder.
Er wordt in de Begroting aangegeven dat er ruimte moet zijn voor agrarische ondernemers om zich
richting grootschaligheid te ontwikkelen. Er staat ook dat dit niet meetbaar is, omdat het lastig is
hiervoor indicatoren te verzinnen. Ik weet wel een paar indicatoren voor u. Ik noem bijvoorbeeld 6 hectare rundveestal in Sellingen. Met 1.000 koeien. Met 120.000 kippen. Met 8.000 kalveren. 15.000 varkens in Uithuizen. 30.000 varkens in Reiderland. En dat zijn alleen nog maar de cijfers van het afgelopen half jaar.

Bijna wekelijks worden afgestompte vetgemeste jeugdige varkens afgelost door een nieuwe lading biggen. Deze varkens hebben 0,3 tot 1m2 ruimte tot hun beschikking. Ik kan nog meer cijfers noemen die we als indicatoren zouden kunnen gebruiken, maar dat zal ik nalaten.

In de Begroting zijn middelen opgenomen voor schaalvergroting die wellicht kunnen worden ingezet ten behoeve van de ontwikkelingen van dierenfabrieken. Ik ben benieuwd of het college die mening deelt en heb daar een aantal vragen over:

Kunt u aangeven hoe het mogelijk is dat de provincie akkoord kan gaan met een bouw van
een stal met een oppervlakte van 6 ha? Immers, het maximale bouwvlak is op dit moment 1 ha. Een
stal ter vervanging van drie bestaande stallen zou daarmee toch nooit groter kunnen zijn dan 3 ha?
En als vervanging van bestaand staloppervlak bepalend is, waar ligt dan voor dit College de bovengrens van de maximale staloppervlakte?

Bent u op de hoogte van de opheffing van de compartimenteringsregelingen en de daarmee
vrij verhandelbare dierrechten? Het gaat hier overigens over dierrechten en niet over dierenrechten. Integendeel! De opheffing van de compartimentering zal de vestiging van varkensflat en megabedrijven stimuleren. Kunt u aangeven wat de gevolgen zijn van het vrij verhandelen van deze dierrechten voor de
provincie Groningen?

De minister van Landbouw geeft aan dat de provincies alle mogelijkheden hebben gehad om de
afgelopen tijd op het gebied van de ruimtelijke ordening maatregelen te treffen en de vestiging van
megabedrijven tegen te gaan. Zijn de gemeenten en de provincie op 1 januari 2008 hier klaar voor?

Bent u bereid om financiële middelen vrij te maken om varkensondernemers buiten de
provinciegrenzen te houden en gemeenten, waar mogelijk, hierover voor te lichten en bij te staan?

Er wordt ten opzichte van het beperken van megabedrijven momenteel niets gedaan. Er wordt
wel gepleit voor schaalvergroting en er wordt volgens de Begroting in geïnvesteerd. Bent u bereid om
binnen deze Begroting ook de maatschappelijke kosten van de intensieve veehouderij op te nemen in de Begroting? Bent u bereid om voor de aantasting van het landschap, de vermindering van het leefgenot, de mest, CO2-uitstoot, dierziektebestrijding, MRSA, Q-koorst etcetera ook het principe ‘de vervuiler betaalt’ te laten gelden?