Begroting 2014

De PvdD ziet veel van hetzelfde, zoals wij ook al constateerden bij de Voorjaarsnota. De verschillende onderdelen zijn losjes aan elkaar gehangen aan een slinger die economische groei heet. Er wordt ingezet op meer bedrijven, meer industrie en meer wegen. Deze slinger brengt ons echter niets, behalve wellicht een weinig feestelijke versiering en straatverlichting waar de mensen van vandaag naar kunnen kijken. Alsof de enige manier om de financiële crisis te overleven is om te economisch te groei. Economische groei vormt niet de oplossing, maar is het probleem.

Uit deze begroting blijkt dat deze boodschap niet in het provinciehuis is doorgedrongen. Waar ambities op het vlak van economische groei de pan uit reizen, daar wordt voor natuur en duurzaamheid doorgaans uitsluitend gedaan wat ons van hogerhand is opgelegd. Dit zien we onder andere bij de omschrijving van de PAS/Natura2000; hier staat dat voldaan dient te worden aan de Europese en nationale verplichtingen voor natuur en biodiversiteit. Direct daarna staat dat er voldoende ruimte voor economische ontwikkeling dient te zijn, kennelijk los van wettelijke plicht.

We constateren verder helaas dat het college de zaken wat rooskleuriger doet voorkomen in deze begroting dan ze daadwerkelijk zijn. In zowel Leven en wonen in Groningen als Karakteristiek Groningen wordt een beeld geschetst van landbouw die duurzaam en diervriendelijk is en ook nog eens in het landschap past. De keuzes van de politiek, exclusief de PvdD, wijzen er echter op dat het tegenovergestelde het doel is. Megastallen, voorzitter, zijn NIET duurzaam, ook niet met een lading zonnepanelen op het dak. Het fosfortekort waar de gedeputeerde al over sprak in de commissie, vindt hier bijvoorbeeld haar grondslag. Megastallen van vier hectare zijn NIET charmant in de Groningse vergezichten en dierenwelzijn en megastallen gaan al helemaal niet samen. Deze teksten uit de begroting zijn naar onze mening misleidend en geven een vertekend beeld van de inzet van de provincie.

Het onderdeel karakteristiek Groningen belooft ons dat borging van dierenwelzijn de aandacht heeft van de provincie. Als we echter het stuk lezen, komt dierenwelzijn nergens meer terug. Ook in de bijlagen wordt niets vermeld over budgeten die tonen van gerichte inzet op dierenwelzijn. De subsidies voor de opvangcentra voor wilde fauna zijn tevens niet zichtbaar. Over het Faunafonds wordt verder het bevorderen van maatregelen ter voorkomen en bestrijding van schade door dieren als doel gesteld. Waarom is het beschermen van die dieren zelf geen doel? Wettelijk gezien heeft de provincie de plicht om voor fauna te zorgen, niet alleen om ze weg te jagen uit hun leefgebied. Bovendien zou het ook een keuze moeten zijn, de keuze van het humane en van het zorgen voor elkaar. In het verlengde daarvan zou de PvdD graag inzicht hebben in de subsidies die de provincie verstrekt voor opvang van fauna. Daartoe dienen we de volgende motie in, die oproept om in beeld te brengen wat er aan subsidies voor faunaopvang verstrekt wordt. (motie ingetrokken na toezegging Gedeputeerde)

Voorzitter, ik zei het zojuist al. Economische groei is niet de oplossing maar de oorzaak van onze problemen. Ik zal u een voorbeeld noemen. Earth Overshoot Day, de dag waarop we de natuurlijke reproductiecapaciteit van de aarde overschrijden, viel in 1980 op 14 december. Dat was de dag waarop de grondstoffen voor dat jaar op waren. Inmiddels is Earth Overshoot Day verschoven naar 20 augustus. We weten dat de biodiversiteit ernstig gevaar loopt, grotendeels 30procent wordt veroorzaakt door onze veehouderij. Heel erg zorgelijk, want zonder biodiversiteit geen landbouw en dus geen voedsel.

De belangrijkste crises van dit moment, zoals de biodiversiteitscrisis, de watercrisis, de voedselcrisis, de grondstoffencrisis en de klimaatcrisis maken overduidelijk dat de financiële crisis één van onze kleinste en goedkoopste problemen is. De meest voor de hand liggende oplossing is de grootste veroorzaker van deze crisis aan te pakken; de veehouderij. En dat zou ook de goedkoopste zijn. Het is met vlees net als met eurocenten; het produceren ervan kost meer dan de prijs die erop geplakt wordt. En dè oplossing voor de klimaatverandering als de wereldvoedselproblematiek, wordt in begroting stelselmatig ontweken. Ik zeg het nog maar een keer; wanneer iedere vleeseter één maal per week zijn karbonaadje liet liggen, zouden we de Nederlandse klimaatdoelstellingen voor huishoudens in één klap gehaald hebben. De makkelijkste manier om de klimaatdoelstellingen te halen zit niet in zonnepanelen op megastallen; die ligt op ons bord. Mes en vork zijn de beste wapens in de strijd tegen klimaatverandering en al die andere crises. Om u een handje op weg te helpen, bied de PvdD u allen graag later vandaag in de pauze een niet vlees snack aan. Een culinaire snack die volgens chef koks niet te onderscheiden is van de vleesvariant. Tijdens de integrale bijstelling hopen we van u nader te horen over hoe de provincie de vleesconsumptie nader gaat betrekken bij de klimaatdoelstellingen..

Maar we zien ook hele goede punten in de begroting. Gelukkig, voorzitter, hebben we wèl een Gedeputeerde bijzaken in ons midden. We zijn blij dat de Gedeputeerde de portefeuille bijzaken met enthousiasme heeft aanvaard. Zaken als het minderen met gifgebruik zijn positieve ontwikkelingen, die de bijenpopulatie ten goede komen en we vinden het dan ook prijzenswaardig dat hier aandacht aan wordt besteed. We zien echter nergens in de begroting iets over het bijenbeleid terugkomen. Daarom wil ik graag de volgende motie indienen, zodat we als Provinciale Staten kunnen volgen hoe we als provincie omgaan met Bijzaken. We vernamen in de commissie dat aan de Oostelijke ringweg een bijenhotel gesitueerd is. Hartstikke mooi, we hopen dat er binnenkort sprake zal zijn van een ware hotelketen in de provincie; met hotels die alleen gericht zijn op zoemende, vliegende gasten. En er zijn meer goede ontwikkelingen, zoals de constante zoektocht naar hergebruik en recycling in de bouw en het onderzoek naar de verduurzaming van het OV. Ook het subsidiëren van groene initiatieven, zoals onlangs nog de steun voor energieleverancier Noordelijk Lokaal Duurzaam. Dit ziet de PvdD absoluut en we prijzen het college dan ook voor deze zaken.

Twintig graden temperatuurstijging en een aarde die al in augustus dit jaar al uitgeput was. Het is tijd om actie te ondernemen. De goede stappen die de provincie neemt, zijn hele kleine stapjes. Laten we dit omdraaien en gaan voor een structureel plan dat ervoor zorgt dat het ook in 2040 aangenaam wonen en leven is in de provincie. Een provincie zonder Zuidbroek-aan-zee en zonder zonnebrand factor 500, maar met oog voor Bijzaken en een duurzame leefomgeving.

Dank u wel.