Bijdrage Stand van zaken Nationaal Programma Ruimte voor Defensie

Onlangs keken wij naar het programma Argos en verbaasden ons over de enorme geluidsoverlast bij het Groningse dorp Glimmen, waar de godganse dag KLM-lesvliegtuigen steeds hetzelfde rondje vliegen. Door het wijzigen van een tijdelijke vergunning, die niet aanvechtbaar is, trekken de inwoners aan het kortste eind en worden radeloos van het constante lawaai.

Groningen Airport Eelde is nu ook in beeld voor een ander type vliegtuig, een straaljager, de opvolger van de F-16. Van die opvolger, de F-35 weten we dat deze veel meer geluid produceert dan zijn voorganger. En op de informatieavond in Winsum hebben we gehoord dat het de bedoeling zal zijn dat er 2300 sorties, dat wil zeggen, 2300 vluchten, plaats zullen vinden vanaf de vliegbasis. Dat aantal is geen kattenpis! Een en ander zal enorme geluidsoverlast geven aan omwonenden, de natuur en de aldaar levende dieren.

Vliegveld Eelde is ingeklemd tussen 5 Natura-2000 gebieden o.a. het UNESCO Global Geopark De Hondsrug en 13 dorpen waaronder Haren en er zijn er 56.000 inwoners in de directe omgeving die binnen de geluidscontour liggen. 450.000 inwoners binnen 10 kilometer krijgen te maken met ernstige geluidsoverlast.

In de brief van het College van GS van precies een week geleden, lezen we dat tijdens het overleg met Nationaal Programma Ruimte voor Defensie de voortgang is besproken en dat de regionale partners (te weten de gemeenten Midden-Groningen, Groningen, Tynaarlo en Noordenveld, de provincies Groningen en Drenthe) opnieuw de no-go voor het eventueel stationeren van jachtvliegtuigen, kenbaar hebben gemaakt aan de Staatssecretaris. En dat er afspraken gemaakt zijn met het Ministerie van Defensie om de communicatie vanuit het NPRD tijdiger en zorgvuldiger te laten verlopen. Vanuit de gemeente Groningen is ons ter ore gekomen dat men van het kastje naar de muur gestuurd werd wanneer er vragen gesteld werden gedurende het afgelopen jaar. Het is dan ook goed te horen dat er met de Staatssecretaris gesproken is dat in het vervolg ook de gemeenten beter betrokken zullen worden bij het proces van het NPRD. Dit betekent niet dat wij nu rustig gaan slapen.

De rechtbank in Noord-Nederland heeft twee weken geleden een streep gezet door de vergunning die Defensie nodig had voor hun militaire oefeningen met de F-35's op de Vliehors op Vlieland. Volgens de rechtbank is het nog onduidelijk wat de gevolgen zijn van de militaire oefeningen op de natuur.

Onze vraag aan het College is wat volgens het College het vernietigen van de natuurvergunning voor de Vliehors betekent voor de defensieplannen op Airport Eelde, die ook F-35's zal inzetten?

Dan, Kollumerwaard, net over de grens bij Friesland, waar Nationaal Park Lauwersmeer zich bevindt en de Waddenzee, UNESCO-gebied, wordt door Defensie gezien als dé plek voor munitieopslag en/of een springstofoefenterrein. Ongetwijfeld zal er zwaar transport gaan plaatsvinden tussen Kollumerwaard en de Eemshaven voor de bevoorrading van het munitiedepot.

Onze vraag aan het College, wat voor munitie gaat hier vervoerd worden en welke risico's zijn hieraan verbonden voor mens, dier en milieu?

In het geval dat er gekozen wordt om ook een oefenterrein voor springstof op te nemen willen we onze grote zorgen hierover kenbaar maken. Tijdens ons bezoek aan de informatieavond in Winsum zagen we de onrust van omwonenden die zich rot schrokken van de intensiteit van de springstofoefeningen in geluid en in frequentie. Of er een munitiedepot komt of een oefenterrein, beide keren willen wij niet dat het ten koste gaat van natuur. Er is biologische landbouw in de directe omgeving waar mensen met hart en ziel aan gewerkt hebben om het zo te krijgen dat deze rendabel is. Deze mensen worden 15 jaar of meer teruggeworpen in de tijd. Bewoners zijn in onzekerheid of ze daar kunnen blijven wonen. En niet te vergeten de enorme knallen en trillingen waar niemand op zit te wachten. Wat doen die enorme knallen met UNESCO-gebied de Waddenzee, met dieren die daar leven en foeragerende dieren? Het zal gedaan zijn met de rust van de broedende dieren, stress zal optreden van het lawaai en ze zullen hun plek verlaten. Wat voor gevolgen heeft dit voor het ecosysteem de Waddenzee?

Wat betekenen deze plannen voor de het aangrenzende Lauwersmeerbied, voor de Hooglanders, de koniks, damherten en de vogelsoorten? En wat zullen de schadelijke gevolgen hiervan zijn voor het Wad aan onze zijde van de provincie?

Twee vragen aan het College.

Wat ligt nog binnen de macht van de provincie, krijgt de provincie op bepaalde onderdelen van de planuitwerking inspraak, en zo ja, over welke zaken dan?

En, zijn de mogelijkheden om oefenruimte te delen, c.q. uit te breiden in bijvoorbeeld Duitsland voldoende verkend?

Tenslotte, het moge duidelijk zijn dat de Partij voor de Dieren niet te spreken is over de plannen van Defensie in Groningen en in de grensgebieden met de ons omliggende provincies. De overlast van Airport Eelde zal een overlap hebben met het gebied waar de grootste schade in Groningen is geleden, in ons aardbevingsgebied. De materiële en immateriële schade van die schade is nog niet eens in kaart gebracht, laat staan de oplossing. We wensen geen nieuwe uitdaging erbij, die F-35 heet. Met pieken van 120 decibel die dieren op land, in de lucht en in de zee verstoren en gehoorschade kunnen opleveren bij de mens.